همنوع خواری یا کنیبالیزیشن زمانی اتفاق می‌افتد که چندین صفحه در وب‌سایت برای یک کلمه کلیدی یا عبارت مشابه در گوگل، با هم رقابت کنند. در این مقاله راه‌های پیدا کردن و رفع این مشکل را با هم بررسی می‌کنیم.
حتما شما هم با این پدیده مواجه شده‌اید:
یک کلمه را در گوگل جستجو می‌کنید و می‌بینید ۲ تا از لینک‌هایی که در صفحه نتایج جستجو به شما نشان داده می‌شود، از یک وب‌سایت هستند. به این اتفاق، همنوع خواری می‌گویند. یعنی دو یا چند صفحه از یک وب‌سایت با هم رقابت می‌کنند و این کار باعث می‌شود تا هیچ‌کدامشان نتوانند تبدیل به لینک اول گوگل شوند.
یک تصور غلط خیلی رایج وجود دارد که هرچه تعداد صفحات بیشتری را برای هدف قرار دادن یک کلمه کلیدی در نظر بگیرید، رتبه بهتری روی کلمه کلیدی دریافت خواهید کرد. به هر حال، هرچه صفحات بیشتری روی یک کیورد داشته باشید، احتمال بیشتری وجود دارد که گوگل، کلمات کلیدی شما را انتخاب کرده و رتبه SERP شما را بالا ببرد، درست است؟
قطعا نه! این حرف به هیچ وجه درست نیست.
در واقع، هدف قرار دادن یک کیورد خاص در چندین صفحه مختلف از یک وب‌سایت، تقریبا همیشه نتیجه کاملا معکوس دارد. این کار نه تنها کمک‌تان نمی‌کند، بلکه به سئوی سایت‌تان حسابی آسیب می‌رساند.
دلیل این مسئله خیلی ساده است: وقتی چندین صفحه از وب‌سایت شما روی یک کلمه کلیدی رتبه بگیرند، با خودتان رقابت خواهید کرد. در نتیجه، هر کدام از این صفحات دارای CTR پایینتر، آتوریتی و همچنین نرخ تبدیل کمتری از یک صفحه تلفیقی خواهند بود.
ما این گام اشتباه در سئو را همنوع خواری می‌نامیم.
همنوع خواری (Cannibalization) کلمه کلیدی چیست؟
کنیبالیزیشن کلمات کلیدی به این دلیل با این نام خوانده می‌شود که شما نتایج کلمه کلیدی خود را با همدیگر درگیر می‌کنید و کاری می‌کنید تا صفحات سایت‌تان با هم رقابت کنند و هر کدام با خوردن دیگری سعی کند تا رتبه بالاتری بگیرد. در واقع شما CTR، لینک‌ها، محتوا و (اغلب) نرخ تبدیلهایی که باید در یک صفحه باشند را بین دو صفحه تقسیم می‌کنید.
وقتی چنین کاری انجام می‌دهید، وسعت و عمق دانش خود را به گوگل نشان نمی‌دهید و قدرت سایت خود را روی این کلمه کلیدی بهبود نخواهید داد!
درعوض، شما از گوگل می‌خواهید که صفحات شما را در برابر یکدیگر بسنجد و انتخاب کند که کدام‌یک از آن‌ها مناسب‌ترین کلمات کلیدی را استفاده کرده‌اند.
مثلا اگر شما در سایت‌تان کفش می‌فروشید و «کفش» تنها کلمه کلیدی‌ای است که هدف قرار داده‌اید، در اصل به گوگل می‌گویید که همه این صفحات در مورد «کفش» است صرف نظر از اینکه کفش پیاده‌روی، کفش تنیس، کفش ورزشی و… باشد.
۶ اثر منفی کنیبالیزیشن که روی سئوی سایت شما تاثیر می‌گذارد
متأسفانه، همنوع خواری کلمات کلیدی پیامدهای بالقوه فاجعه‌باری برای سئوی سایت شما به همراه دارد. بسیاری از سایت هایی که دچار کنیبالیزیشن هستند، صاحبانشان متوجه وجود چنین مشکلی نیستند.
در واقع صاحبان این سایت‌ها حتی ممکن است خوشحال باشند که گوگل دو تا از لینک‌های آن‌ها را روی یک کلمه کلیدی، در رتبه چهارم و پنجم صفحه نتایج جستجو نشان می‌دهد. بدون اینکه بدانند اگر با یک صفحه باکیفیت روی همان کلمه قرار می‌گرفتند، ممکن بود گوگل جایگاه اول صفحه نتایج جستجو را نصیبشان کند.
عواقب عملی کنیبالیزیشن هم کاملا روشن است:
- از دست رفتن ترافیک سایت
- جستجوهایی که به صفحات اشتباه منجر می‌شوند
- نوسان در رتبه‌بندی SERP
- کم شدن فروش
اما چرا؟
دلایل این اتفاق را در ادامه شرح می‌دهیم:
اعتبار صفحه شما در حال کاهش یافتن است
به جای داشتن یک صفحه بسیار معتبر، شما CTR خود را در چندین صفحه متوسط، تقسیم می‌کنید.
در واقع شما صفحات خود را به رقبایی تبدیل کرده‌اید که حالا برای به دست آوردن رتبه‌های SERP با یکدیگر می‌جنگند.
لینک‌ها و انکرتکست‌های سایت شما بی‌ارزش می‌شوند
بک لینک‌هایی که می‌توانستند به یک منبع اطلاعاتی تلفیقی و کامل هدایت شوند، اکنون بین دو صفحه (یا بیشتر) تقسیم شدهاند.
به همین ترتیب، انکرتکست ها و لینک‌های داخلی شما، بازدیدکنندگان را به جای یک صفحه معتبر در مورد موضوع، به چندین صفحه مختلف هدایت می‌کند.
گوگل ممکن است برای صفحه مرتبط‌تر، ارزش کمتری قائل شود
کلمات کلیدی یکی از اصلیترین راهکارهایی هستند که باعث می‌شوند ما به گوگل کمک می‌کنیم تا صفحات ما را شناسایی کند.
اگر تمام کلمات کلیدی شما یکسان باشد، گوگل سعی می‌کند بفهمد کدام صفحه، مناسب‌ترین صفحه است و اگر محتوای شما بیش از حد مشابه باشد، ممکن است برای تشخیص ارزشمندترین صفحه سایت شما با اشتباه مواجه شود.
کرال باجت سایت شما هدر می‌رود
کرال باجت یا بودجه خزش شما، تعداد دفعاتی است که رباتهای موتور جستجو در یک بازه زمانی مشخص از وب‌سایت شما بازدید کرده و آن را کرال می‌کنند.
داشتن چندین صفحه که به یک کلمه کلیدی واحد اختصاص یافته است، منجر به کرالینگ و ایندکس شدن صفحاتی می‌شود که ارزش چندانی ندارند و نیاز نیست که ایندکس بشوند. (به این نکته توجه داشته باشید: سایت‌های کوچک احتمالا تفاوتی مشاهده نخواهند کرد یا ممکن است اصلا نگران کرال باجت خودشان نباشند، اما سایت‌های خبری بزرگ یا سایت‌های فروشگاهی که دارای چندین محصول هستند، حتما متوجه این تغییر خواهند شد.)
کنیبالیزیشن نشانه کیفیت پایین صفحه است
چندین صفحه با هدف قرار دادن کلمه کلیدی یکسان، به کاربران شما می‌گوید که محتوای شما احتمالا بی‌کیفیت و بی‌ارزش است. همچنین این اتفاق به گوگل نشان می‌دهد که ممکن است محتوای شما با کلمات کلیدی‌تان در هر صفحه مطابقت نداشته باشد.
نرخ تبدیل سایت شما کاهش می‌یابد
وقتی کنیبالیزیشن اتفاق می‌افتد، به ناچار یکی از صفحات شما بهتر از بقیه نرخ تبدیل خواهد داشت.
وقتی کاربران در صفحات کمتر مرتبط قرار می‌گیرند، بدون شک به آن صفحه اعتماد نخواهند کرد و سایت را ترک می‌کنند. در چنین شرایطی باید بازدیدکنندگان جدید را به صفحه‌ای هدایت کنید که معتبرترین صفحه ممکن است.
چگونه می‌توانید همنوع خواری کلمه کلیدی را شناسایی کنید؟
خوشبختانه، به محض اینکه مشکل را شناسایی کردید، حل کردن مشکل کنیبالیزیشن کلمات کلیدی آسان می‌شود. شناسایی همنوع خواری کلمه کلیدی، به آسانی ایجاد ماتریس کلمه کلیدی است.
به سادگی یک شیت ایجاد کرده و تمام آدرس‌های اینترنتی مهم یا همان URLهای سایت شما و کلمات کلیدی مرتبط با آن‌ها را در آن لیست کنید.
مثلا اگر سایت شما کفش می‌فروشید، شیت شما ممکن است به شکل زیر باشد:
همچنین می‌توانید از یک ابزار کیورد مپینگ استفاده کنید که ممکن است تصویری مطابق زیر را به شما نشان دهد:
وقتی URLها و کلمات کلیدی آن‌ها را لیست کردید، شیت را بررسی کرده و به دنبال ورودی‌های تکراری باشید.
مشاهده هر مورد – مخصوصا در میان صفحات اصلی سایت – نشان‌دهنده این است که سایت شما با مشکل همنوع خواری مواجه شده است.
اکنون زمان اصلاح این صفحات فرا می‌رسد!
توجه داشته باشید حتی اگر به نظر می‌رسد اطلاعات متا در تگ‌های عنوان شما یک کلمه کلیدی مشترک را هدف قرار داده‌اند، ممکن است مشکل همنوع خواری ایجاد شود؛ بنابراین آن‌ها را هم دوباره بررسی کنید.
اگر از یک ابزار برای ردیابی رتبه سایت استفاده می‌کنید، ممکن است بخواهید از این فرصت برای جستجوی محتوای بی‌کیفیت و کلمات کلیدی اشتباه در صفحات مختلف نیز استفاده کنید.
زمان خوبی است تا کمی به سایت خود اهمیت بدهید.
چگونه می‌توان مشکل همنوع خواری کلمات کلیدی را حل کرد؟
چگونگی حل همنوع خواری کلمات کلیدی، به ریشه این مشکل بستگی دارد.
بیشتر اوقات، مسئله فقط به سازماندهی صفحات برمی‌گردد. اما در مواردی هم که مشکل جدیتر است، ممکن است مجبور شوید از ریدایرکت ۳۰۱ یا صفحات لندینگ جدید استفاده کنید.
برای رفع مشکل کنیبالیزیشن پنج راه‌حل وجود دارد:
۱- وب‌سایت خود را بازسازی کنید
ساده‌ترین راه حل این است که معتبرترین صفحه خود را در نظر بگیرید و آن را به یک صفحه لندینگ تبدیل کنید که بتواند سایر صفحاتی که از همان کلمه کلیدی استفاده کرده‌اند را پوشش دهد.
اگر به مثال وب‌سایت فروش کفش برگردیم، ممکن است راه‌حل منطقی این باشد که «کفش»ها را صفحه کانونیکال خود در نظر بگیریم و همه تنوع‌های دیگر در حوزه کفش (کفش پیاده‌روی، کفش دوییدن، و…) را به آن صفحه لینک بدهیم.
۲- صفحات لندینگ جدید ایجاد کنید
ممکن است در سایت خود صفحه لندینگ نداشته باشید که تمام صفحات محصول شما را در یک مکان با هم تلفیق شوند.
در این حالت، شما می‌توانید از ایجاد یک صفحه لندینگ منحصر به فرد به عنوان معتبرترین صفحه منبع سایت خود استفاده کنید و از آنجا به سایر صفحات خود لینک بدهید.
مثلا در مثال فروشگاه کفش، ممکن است صفحه‌ای به نام «کفش پیاده‌روی» و صفحه دیگری به نام «کفش ورزشی مردانه» ایجاد کنیم.
۳- محتوای خود را تلفیق کنید
اگر صفحات شما به اندازه کافی منحصر به فرد نیستند که بتوانند چندین صفحه را با همان کلمه کلیدی هدف قرار دهند، سعی کنید همه آن صفحات را در یک صفحه واحد با یکدیگر تلفیق و ترکیب کنید.
این فرصتی است برای مجموع کردن دو صفحه با عملکرد کم و تبدیل آن‌ها به یک منبع معتبرتر. همچنین ممکن است این کار بتواند مشکل محتوای بی‌کیفیت را هم در سایت شما رفع کند. وقتی ۲ یا چند مطلب را به یک مطلب جامع تبدیل می‌کنید، گوگل احتمالا برای صفحه شما جایگاه بالاتری در نظر می‌گیرد.
۴- کلمات کلیدی جدید پیدا کنید
اگر قبلا از صفحات بسیار متنوع و پرمحتوا در سایت خود بهره گرفته‌اید و تنها چیزی که وب‌سایت‌تان از آن رنج می‌برد، داشتن یک استراتژی کلمات کلیدی ضعیف است، شاید تنها کاری که باید انجام دهید یافتن کلمات کلیدی جدید باشد.
فقط مطمئن شوید که کلمات کلیدی انتخابی، به درستی می‌توانند محتوای صفحه شما را توصیف کنند.
۵- از ریدایرکت ۳۰۱ استفاده کنید
متخصصان سئو توصیه می‌کنند به شکل افراطی از ریدایرکت ۳۰۱ استفاده نکنید. با این حال اگر قبلا چندین صفحه را برای همان عبارات رتبه‌بندی کرده‌اید، ممکن است این مورد برایتان ضروری باشد.
استفاده از ریدایرکت ۳۰۱ به شما امکان می‌دهد با لینک دادن تمام صفحات کمتر مرتبط سایت به یک نسخه معتبر و باکیفیت، صفحاتی که درگیر مشکل همنوع خواری هستند را با هم تلفیق کنید.
توجه داشته باشید که این روش فقط برای صفحاتی با محتوای مشابه و آن‌هایی که با جستجوی کلمات کلیدی خاص مطابقت دارند، مناسب است.
این پنج راه‌حل، بسیاری از موارد کنیبالیزیشن برطرف می‌کند، اما اگر یک وب‌سایت تجارت الکترونیکی (مثل فروشگاه‌های اینترنتی) را مدیریت می‌کنید، باید توجه داشته باشید که CMS، محصولات شما را بر اساس اندازه و رنگ از هم جدا می‌کند. برخی از برنامه‌های CMS هم صفحات جداگانه‌ای را برای هر دسته از محصولات ایجاد خواهند کرد.
اگر CMS شما محصولاتی از این دست را سازماندهی می‌کند، باید با استفاده از robots.txt، از ایندکس شدن صفحات تکراری جلوگیری کنید. همچنین می‌توانید از تگ‌های <meta name=”robots” content=”noindex”> استفاده کرده یا با کمک URLهای کانونیکال، لینک سیگنال‌های محتواهای تکراری را با هم یکی کنید.
نتیجه‌گیری
امروزه، همنوع خواری کلمات کلیدی شیوع بیشتری نسبت به گذشته دارد.
معمولا مدیران وبسایتهایی درگیر این مشکل می‌شوند که از اهمیت فراوان سئو روی کسب‌وکار خود آگاهند، اما با وجودی که آن‌ها قصد دارند سایت خود را بهینه کنند، متاسفانه نحوه «صحبت کردن» با زبان گوگل را کاملا بلد نیستند.
اگر وب‌سایت شما کلمات کلیدی مورد نظر خود را همنوع خواری می‌کند؛ دستیابی به یک راه‌حل خوب برای رفع این مشکل، کار چندان سختی نیست و آسیب دائمی هم برای سایت‌تان ایجاد نمی‌کند.
با داشتن ابزارهای مناسب و نگرش «می‌توانم انجام دهم»، می‌توانید سئو خود را به شکلی مناسبی بهبود دهید.
