نقشه سایت یا Sitemap، طرحی از وبسایت شماست که به موتورهای جستجو کمک می‌کند تا تمام محتوای وبسایت شما را پیدا کرده و آن را کرال و ایندکس کنند. همچنین به موتورهای جستجو می‌گویند که کدام صفحه در سایت شما از بقیه صفحه‌ها مهم‌تر است.
چهار نوع نقشه سایت اصلی وجود دارد:
- Normal XML Sitemap: رایج‌‌ترین نوع سایت‌مپ است. معمولا به صورت یک نقشه سایت XML هستند که به صفحات مختلف وبسایت شما لینک می‌شوند.
- Video Sitemap: به‌طور خاص برای کمک به گوگل در درک محتوای ویدیویی موجود در صفحه‌های وبسایت شما استفاده می‌شود.
- News Sitemap: به گوگل کمک می‌کند محتواهای مناسب در سایت‌هایی که برای Google News تایید شده‌اند را پیدا کند.
- Image Sitemap: به گوگل کمک می‌کند تا تمام تصاویر موجود در سایت شما را پیدا کند.
چرا نقشه سایت مهم است؟
موتورهای جستجو مانند گوگل، یاهو و بینگ، از سایت‌مپ برای پیدا کردن صفحات مختلف در وب‌سایت‌تان استفاده می‌کنند.
همان‌طور که گوگل می‌گوید:
«اگر صفحات سایت شما به درستی لینک داده شوند، ربات‌های گوگل خیلی بیشتر می‌توانند سایت شما را پیدا (دیسکاور) کنند.»
به عبارت دیگر: شما احتمالا نیازی به سایت‌مپ ندارید. اما این کار بدون شک به تلاش‌های شما در زمینه سئو آسیب نخواهد زد. بنابراین بهترین کار این است که برای سایت‌تان از آن استفاده کنید تا نتیجه بهتری بگیرید.
همچنین در برخی موارد خاص، به شدت می‌تواند به دادتان برسد!
مثلا، گوگل صفحات وب را تا حد زیادی از طریق لینک‌های موجود در هر صفحه پیدا می‌کند. حالا اگر سایت شما خیلی جدید باشد و فقط تعداد کمی بک‌لینک خارجی در آن داشته باشید، سایت‌مپ برای کمک به گوگل در یافتن صفحات مختلف در سایت شما، کمک خیلی بزرگی می‌کند.
یا اگر شما یک سایت فروشگاهی بزرگ با ۵ میلیون صفحه را اداره می‌کنید، تا زمانی که تمام صفحات شما به طور دقیق و کامل لینک داخلی و خارجی نداشته باشند، گوگل مجبور می‌شود زمان خیلی زیادی برای یافتن همه این صفحات صرف کند. اینجاست که نقشه‌های سایت مثل یک قهرمان وارد می‌شوند و سایت شما را نجات می‌دهند.
در ادامه این مطلب، به نحوه تنظیم نقشه‌های سایت و بهینه‌سازی آن برای سئو خواهیم پرداخت.
روش‌‌های ایده‌آل
اولین قدم شما ایجاد یک سایت‌مپ است. اگر از وردپرس استفاده می‌کنید، می‌توانید یک نقشه سایت با پلاگین Yoast SEO تهیه کنید.
مزیت اصلی استفاده از Yoast برای ایجاد نقشه XML، این است که به صورت خودکار به روز می‌شود. در واقع شما با استفاده از این پلاگین، یک سایت‌مپ داینامیک یا پویا خواهید داشت.
بنابراین هر زمان که صفحه جدیدی به سایت خود اضافه کنید (فرقی نمی‌کند پست وبلاگ باشد یا صفحه محصول در سایت فروشگاهی)، به طور خودکار لینکی به آن صفحه به فایل XML شما اضافه می‌شود:
اگر از Yoast استفاده نمی‌کنید، پلاگین‌های دیگری برای وردپرس در دسترس شما قرار دارند (مثل Google XML Sitemaps) و یا افزونه (Rank Math) که می‌توانید برای ایجاد نقشه‌های سایت از آن‌ها استفاده کنید.
اگر سایت‌مان وردپرسی نباشد باید چه‌کار کنیم؟
اصلا نگران نباشید! در این صورت می‌توانید از یک ابزار تولید Sitemap شخص ثالث (third-party) مانند XML-sitemaps.com استفاده کنید. این ابزار، یک فایل XML را که می‌توانید از آن به عنوان نقشه سایت خود استفاده کنید، در اختیار شما قرار می‌دهد.
در هر صورت، هنگامی که نقشه سایت شما ایجاد شد، توصیه می‌کنیم حتما به آن نگاهی بیندازید و هر جا که لازم است، تغییراتی را به صورت دستی در آن اعمال کنید.
نقشه سایت شما معمولا در site.com/sitemap.xml قرار دارد. اما این موضوع تا حد زیادی به CMS شما و اینکه از چه برنامه‌ای برای ایجاد سایت‌مپ خود استفاده کرده‌اید نیز وابسته است.
این نقشه باید تمام صفحات سایت شما را نمایش دهد، اگر همه چیز به نظرتان دقیق و خوب است و مشکلی نمی‌بینید، وقت آن است که سایت‌مپ خود را به گوگل ارسال کنید.
ارسال نقشه سایت به گوگل
- برای ارسال نقشه‌های سایت خود به حساب Google Search Console خود وارد شوید.
- سپس، به “Sitemaps” در نوار کناری سرچ کنسول بروید.
- اگر نقشه سایت خود را قبلا برای گوگل ارسال کرده‌اید، لیستی از «Submitted Sitemaps» یا نقشه سایت‌های ارسال شده را در این صفحه مشاهده خواهید کرد:
- در هر صورت، برای ارسال نقشه سایت خود باید URL آن را در این قسمت وارد کنید:
- و روی گزینه «SUBMIT» کلیک کنید.
- و اگر همه چیز درست پیش رفته باشد، شما می‌توانید اطلاعات مربوط به نقشه را در این صفحه و در بخش « Submitted Sitemaps» مشاهده کنید.
برای تشخیص خطاها از گزارش نقشه سایت (Sitemap Report) استفاده کنید
- هنگامی که گوگل نقشه سایت شما را کرال کرد، بر روی آن در بخش «Submitted Sitemaps» کلیک کنید.
- اگر جمله «Sitemap index processed successfully» را مشاهده می‌کنید، یعنی گوگل با موفقیت سایت‌مپ شما را کرال کرده است.
برای رفتن به بخش گزارش پوشش نقشه‌های سایت‌تان، می‌توانید بر روی آیکون نمودار میله‌ای کوچک کلیک کنید:
این گزارش به شما نشان می‌دهد که گوگل چند URL در سایت‌مپ شما پیدا کرده و چه تعداد از این صفحات در گوگل ایندکس شده‌اند:
به عنوان مثال، می‌توانید ببینید که نقشه سایت بالا شامل لینک‌هایی به ۱۱۶ صفحه وب است. ۱۰۹ تا از این صفحات «valid» و ۶ تای دیگر «Excluded» هستند.
بدیهی است که می‌توانیم صفحات valid یا معتبر را نادیده بگیریم و از آن بگذریم. اما می‌خواهیم صفحات «Excluded» را با هم بررسی کنیم تا ببینم چه خبر است!
به نظر می‌رسد که این ۶ تا URL در نقشه سایت ما در حال دریافت پیام « Duplicate, submitted URL not selected as canonical» هستند.
و وقتی به URLهای آن‌ها نگاهی بی‌اندازیم، می‌بینیم این‌ها صفحاتی هستند که از ابتدا نمی‌خواستیم ایندکس شوند.
بنابراین باید آن‌ها را از نقشه سایت خود حذف کنیم.
برای پیدا کردن مشکلات ایندکس سایت‌تان از سایت‌مپ استفاده کنید
یکی از نکات جالب در مورد استفاده از نقشه سایت این است که می‌تواند تخمین دقیقی از موارد زیر به شما ارائه دهد:
- چند صفحه می‌خواهید ایندکس کنید.
- چند صفحه در سایت شما ایندکس شده است.
به عنوان مثال، بیایید این‌طور فرض کنیم که سایت‌مپ شما به ۵۰۰۰ صفحه لینک دارد.
اما وقتی به کنسول جستجوی گوگل نگاه می‌کنید، می‌بینید که فقط ۲۰۰۰ صفحه ایندکس شده دارید.
این موضوع، نشان می‌دهد که مشکلی پیش آمده است. ممکن است محتوای تکراری زیادی در آن ۵۰۰۰ صفحه وجود داشته باشد. بنابراین گوگل همه آن‌ها را ایندکس نمی‌کند. یا احتمال دارد تعداد صفحات سایت شما از کرال باجت‌تان بیشتر باشد.
در بلاگ تریبون بخوانید: چرا گوگل سایتم را ایندکس نمی‌کند؟
نقشه سایت و Robots.txt را با هم مطابقت دهید
مهم است که Sitemap و Robots.txt شما با هم کار کنند و همکاری داشته باشند.
به عبارت دیگر:
اگر صفحه‌ای را در فایل Robots.txt بلاک کرده یا از تگ noindex برای یک صفحه استفاده می‌کنید، نمی‌خواهید آن صفحه در سایت‌مپ شما نشان داده شود.
در غیر این صورت، شما پیام‌های مختلفی و درهم و برهمی را به گوگل ارسال خواهید کرد.
نقشه سایت شما به گوگل می‌گوید: «این صفحه به اندازه کافی مهم است که به نقشه سایت ما تبدیل شود». اما وقتی ربات گوگل در این صفحه قرار می‌گیرد، نمی‌تواند پیش‌روی کند و بلاک می‌شود.
نکاتی درباره سایت‌مپ
- سایت شما بزرگ است؟ باید همه چیز را به سایتمپهای کوچک‌تر تقسیم کنید: سایت‌مپ شما ۵۰ هزار URL دارد. بنابراین اگر سایتی با تعداد زیادی صفحه را اجرا می‌کنید، گوگل به شما توصیه می‌کند نقشه سایت خود را به چندین سایت‌مپ کوچک تقسیم کنید.
- مراقب تاریخ‌ها باشید: در کنار URLهای موجود در سایت‌مپ، یک تاریخ مشاهده می‌کنید که نشان می‌دهد آخرین بار چه زمانی آن‌ها را اصلاح و ویرایش کرده‌اید. متخصصان سئو توصیه می‌کنند که این تاریخ‌ها را فقط هنگام تغییرات قابل توجه سایت‌تان (یا افزودن محتوای جدید به سایت خود) تغییر دهید. چرا باید این کار را بکنید؟ چون گوگل هشدار داده که آپدیت تاریخ در صفحاتی که تغییر نکردهاند، می‌تواند به عنوان یک تاکتیک اسپمی تلقی شود.
- نگران نقشه سایت‌های ویدئویی نباشید: Video Schema تا حد زیادی جایگزین نیاز به نقشه سایت‌های ویدئویی شده است. داشتن یک سایت‌مپ ویدئویی احتمالا به توانایی صفحات سایت شما در دریافت rich snippet ویدیویی آسیب نمی‌زند. اما معمولا به دردسرش نمی‌ارزد.
- نقشه سابت را زیر ۵۰ مگابایت نگه‌دارید: گوگل و بینگ هر دو سایت‌مپ را تا ۵۰ مگابایت مجاز می‌دانند. بنابراین تا زمانی که سایت‌مپ‌تان را زیر ۵۰ مگابایت نگه‌دارید، مشکلی پیش نمی‌آید.
- نقشه‌های سایت HTML: این سایت‌مپ، اساسا معادل نقشه‌های سایت XML است، اما برای کاربران سایت شما.
لزومی ندارد که حتما از نقشه سایت HTML استفاده کنید؛ زیرا گوگل و سایر موتورهای جستجو در حال حاضر به سایت‌مپ XML اعتماد می‌کنند. اما اگر فکر می‌کنید انجام این کار کمک می‌کند تا بازدیدهای بیشتری از سایت شما انجام بگیرد، استفاده از سایت‌مپ HTML احتمالا صدمه‌ای به تلاش‌های شما در زمینه سئو نمی‌زند و حتی می‌تواند تا حدی کمک‌کننده باشد.
نتیجه‌گیری
استفاده از نقشه سایت برای وب‌سایت‌های بزرگ بسیار مهم و ضروری است؛ مخصوصا اگر سایت شما در زمینه تجارت الکترونیک باشد. سایت‌مپ به گوگل کمک می‌کند تا راحت‌تر صفحات شما را کرال کرده و آن‌ها را سریع‌تر ایندکس کند.