مروری بر تاریخچه سئو، موتورهای جستجو چطور بهینه‌ شدند؟

همه چیز از اواسط دهه 1990‌‌ شروع شد! سئو یا Search Engine Optimization از همان روزها بود که کم‌کم پایش را در اینترنت باز کرد و امروز، بسیار حول محور گوگل‌ است و روی آن تمرکز دارد.

با این حال‌، عملی که ما اکنون به عنوان سئو‌ می‌شناسیم، در واقع قبل از محبوب‏ترین موتور جستجوگر جهان، یعنی گوگل که توسط لری پیج و سرگئی برین تاسیس شد، وجود داشته است. در این مقاله می‌خواهیم تاریخچه سئو را مرور کنیم و ببینیم موتورهای جستجو طی چه فرایندی شروع به بهینه شدن کردند.

بازاریابی موتورهای جستجو و جستجوگرها با راه‌اندازی اولین وب‌سایت منتشر شده در سال ۱۹۹۱ یا شاید با تولد اولین موتور جستجوی وب آغاز شد، اما داستان سئو‌، به طور رسمی کمی بعد‌ از آن و حدود سال ۱۹۹۷ شروع‌ می‌شود.

در واقع جان آودت از گروه بازاریابی چندرسانه‌ای، از ۱‌۵ فوریه ۱۹۹۷ این واژه را به کار برده است. اما رنکینگ یا رتبه بالا در موتورهای جستجو در سال ۱۹۹۷ هنوز یک مفهوم کاملا جدید و بسیار دایرکتوری محور بود.

قبل از اینکه DMOZ به طبقه‌‎بندی اصلی گوگل بپردازد‌، LookSmart توسط Zeal طراحی شد، Go.com دایرکتوری خود بود و Yahoo Directory یکی از بازیگران اصلی موتور جستجوی یاهو شد.

این دقیقا همان چیزی است که یاهو بر اساس آن تاسیس شد. توانایی یافتن بهترین وب‌سایت‌ها‌ی موجود در یاهو که توسط ادیتورها تایید شده است. در واقع سئو برای اولین بار، وقتی به کار رفت که شبکه جهانی وب در آن زمان هنوز برای بسیاری از مردم یک مفهوم کاملا جدید بود.

وقتی در طول تاریخچه سئو پیش می‌رویم به اتفاقی می‌رسیم که امروز در جریان است. حالا همه‌ می‌خواهند صفحات نتایج موتورهای جستجو  (SERP) را کنترل کنند.

مقایسه بهینه‌سازی موتور جستجو و بازاریابی موتور جستجو

قبل از اینکه بهینه‌سازی موتور جستجو یا سئو به یک اسم رسمی تبدیل شود‌، اصطلاحات دیگری برای آن استفاده‌ می‌شد:

• تعیین سطح موتور جستجو
• موقعیت‌یابی موتور جستجو
• رتبه‌‏بندی موتور جستجو
• ارسال موتور جستجو
• ثبت موتور جستجو
• تبلیغات وب‌سایت

اما بازاریابی موتورهای جستجو چیست؟

در سال ۲۰۰۱‌، یکی از افراد معروف این صنعت، پیشنهاد داد که به جای بهینه‌سازی موتورهای جستجو، از بازاریابی موتورهای جستجو استفاده شود.

بدیهی است که چنین اتفاقی نیفتاد.

گرچه سئو‌ یک اصطلاح کامل و بی‌‏‎نقص نیست؛ به هر حال‌، ما موتورهای جستجو را بهینه‌سازی‌ نمی‌کنیم‌، ما وب‌سایت‌مان را برای حضور در موتورهای جستجو بهینه می‌کنیم. اما بیشتر از ۲۰ سال است که عبارت سئو را در این صنعت به کار می‌بریم.

اما در مورد بازاریابی موتورهای جستجو چطور؟

هنوز هم از این عبارت استفاده‌ می‌شود اما اکنون بیشتر با بازاریابی جستجوی پولی و تبلیغات مرتبط است. این دو اصطلاح امروز و از پس تاریخچه سئو همچنان با هم زندگی مسالمت‏ آمیزی دارند.

جدول زمانی تاریخچه موتورهای جستجو

موتورهای جستجو نحوه یافتن اطلاعات‌، انجام تحقیقات‌، خرید محصولات و خدمات‌، سرگرمی و ارتباط با دیگران را تغییر داده‌اند.

تقریبا پشت تمام مقاصد ما در دنیای اینرنت – چه وب‌سایت‌، چه وبلاگ‌، شبکه اجتماعی یا اپلیکیشن – یک موتور جستجو وجود دارد. موتورهای جستجو، به نیروی ارتباطی و راهنمای زندگی روزمره افراد تبدیل شده‎اند. اما همه این اتفاقات چگونه شروع شد؟ در این بخش، می‌خواهیم با هم تاریخچه سئو و موتورهای جستجو را بررسی کنیم.

طلوع سئو: دوران «غرب وحشی»

در اواخر دهه ۱۹۱۰‌‌، فضای موتورهای جستجو بسیار رقابتی بود. شما می‌توانستید موتور جستجوی‌تان را انتخاب کنید – هم دایرکتوری‌ها‌ی human-powered و هم لیست‌ها‌ی crawler-based را – از جمله مواردی مانند  AltaVista‌، Ask Jeeves‌، Excite‌، Infoseek‌، Lycos و Yahoo.

در آغاز‌، تنها راه برای انجام سئو، از طریق فعالیت‌ها‌ی درون صفحه‌‎ای یا آن پیج بود. این کار شامل بهینه‌سازی برای عواملی مانند زیر بود:

• اطمینان از خوب و مرتبط بودن مطالب
• کافی بودن متن
• تگ‌های HTML دقیق
• لینک‌های داخلی و خارجی

اگر‌ در این دوره از تاریخچه سئو می‌خواستید رتبه خوبی در موتورهای جستجو کسب کنید‌، فقط کافی بود خیلی بی‌هدف کلمات کلیدی خود را در سراسر متن، عنوان و توضیحات متای مطلب پخش کنید.

مثلا اگر قصد داشتید از صفحه‌ای که ۱۰۰‌ بار از یک کلمه کلیدی استفاده‌ کرده بود پیشی بگیرید، باید چکار می‌کردید؟ ۲۰۰‌ بار از کلمه کلیدی استفاده‌ می‌کردید! امروز‌، ما به این کار اسپمینگ می‌گوییم. در واقع اگر در حال حاضر بخواهید از این ترفند استفاده کنید، گوگل حتما جریمه‌تان می‎کند.

در مرور تاریخچه سئو چندین نکته خیلی مهم وجود دارد که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.

۱۹۹۴

در ابتدای خواندن تاریخچه سئو به سال ۱۹۹۴ می‌رسیم. در این سال یاهو توسط دو تا از دانشجویان دانشگاه استنفورد یعنی جری وانگ و دیوید فیلو راه‌اندازی شد. یاهو در اصل یک بوک‌مارک لیست و فهرستی از سایت‌ها‌ی جالب موجود در بستر اینترنت بود.

مدیران وب مجبور بودند صفحات سایت خود را برای ایندکس شدن، به صورت دستی به دایرکتوری یاهو ارسال کنند تا وقتی کاربری آن محتوا را جستجو کرد، یاهو بتواند آن را پیدا کند. پس از مدتی AltaVista‌، Excite و Lycos نیز راه‌اندازی شدند.

۱۹۹۶

پیج و برین‌، دو دانشجوی دانشگاه استنفورد‌، Backrub‌ را ساختند. موتور جستجوی جدیدی که بر اساس ارتباط و محبوبیت لینک ورودی، سایت‌ها را رتبه‌بندی می‌کرد. Backrub در نهایت تبدیل به گوگل شد!

۱۹۹۷

به دنبال موفقیت Webmaster’s Guide to Engines، دنی سالیوان Search Engine Watch را راه‌اندازی کرد. این وب‌سایت مختص ارائه اخبار مربوط به صنعت جستجو، نکاتی درباره جستجوی وب و اطلاعاتی در مورد چگونگی رتبه‌بندی بهتر وب‌سایت‌ها بود.

۱۹۹۸

Goto.com با لینک‌های اسپانسری و جستجوی پولی راه‌اندازی شد. تبلیغ‌کنندگان در Goto.com پیشنهاد‌ می‌دادند تا بالاتر از نتایج جستجوی ارگانیکی قرار بگیرند که توسط Inktomi ایجاد شده بود. Goto.com در نهایت توسط یاهو خریداری شد.

DMOZ تبدیل به پرطرفدارترین مکان برای متخصصان سئو شد تا صفحات‌شان را در آن لیست قرار دهند.

MSN با جستجوی MSN وارد این فضا شد که در ابتدا توسط Inktomi طراحی شده بود.

۱۹۹۹

در مسیر خواندن تاریخچه سئو به سال ۱۹۹۹ رسیدیم. در این سال، اولین کنفرانس بازاریابی جستجو‌ با عنوان Search Engine Strategies (SES)، برگزار شد.‌ این کنفرانس تا سال ۲۰۱۶ همچنان برگزار می‌شد.

انقلاب گوگل

در سال ۲۰۰۰‌‌، یاهو بدترین حرکت استراتژیک در طول تاریخ جستجو را انجام داد و با گوگل‌ همکاری کرد. او به این شرکت‌ اجازه داد نتایج ارگانیک آن‌ها را به جای Inktomi تامین کند. پیش از این‌، کمتر کسی گوگل را می‌شناخت و این موتور در میان موتورهای جستجو چندان شناخته شده نبود.

در نهایت چه اتفاقی افتاد؟ زیر هر نتیجه‌ جستجو در یاهو‌ ذکر می‌شد: «قدرت گرفته از گوگل»! و در نهایت یاهو توانست به این شکل بزرگ‌ترین رقیب خود را به جهان معرفی و آن را به یکی قدرتمندترین برندها تبدیل کند!

تا این مرحله از تاریخچه سئو‌، موتورهای جستجو عمدتا سایت‎ها را بر اساس محتوای موجود در صفحه‌، نام دامنه‌، توانایی لیست شدن در دایرکتوری‎‌ها و ساختار اصلی و اولیه سایت (breadcrumbing) طبقه‌بندی‌ می‌کردند.

اما ناگهان گوگل با ربات‌های خزنده وب و الگوریتم PageRank توانست انقلاب عظیمی در این صنعت به پا کند.

حالا گوگل ‌می‌توانست هم فاکتورهای سئو On Page و سئو Off Page را بررسی کند و هم کمیت و کیفیت لینک‌های خارجی را که به یک وب‌سایت اشاره دارند.

در واقع الگوریتم گوگل اساسا در این مورد بود که «اگر مردم در موردتان صحبت‌ می‌کنند‌، پس شما مهم هستید».

اگرچه لینک‌ها تنها یکی از مولفه‌ها‌ی الگوریتم PageRank گوگل بودند‌، اما متخصصان سئو، لینک‌ها را به عنوان مهم‌ترین عامل معرفی کردند که این کار، منجر به ایجاد یک صنعت فرعی به نام لینک سازی یا link building شد.

اگر به تاریخچه سئو نگاهی بیاندازید، خواهید دید که در طول یک دهه، رقابت اصلی تمام سایت‌‎ها برای بدست آوردن هرچه بیشتر لینک به امید کسب رتبه بالاتر بود.

لینک‌ها، به تاکتیکی برای سواستفاده شدید تبدیل شدند که گوگل باید در سال‌های آینده به آن بپردازد.

همچنین در سال ۲۰۰۰‌‌ بود که نوار ابزار گوگل یا Google Toolbar در اینترنت اکسپلورر در دسترس قرار گرفت و به متخصصین سئو اجازه‌ داد تا امتیاز PageRank خود را مشاهده کنند (عددی بین صفر تا ۱۰).

همچنین از سال ۲۰۰۰ امکانی ایجاد شد که شرکت‌ها بتوانند با پرداخت پول در لینک اول گوگل قرار بگیرند. این تبلیغات جستجوی پولی در بالا‌، پایین و در سمت راست نتایج طبیعی گوگل‌ (یعنی نتایجی که پولی برای‌شان پرداخت نشده) ظاهر‌ می‌شوند.

در همین سال‌، گروهی از مدیران وب به طور غیررسمی در کافه‌ای در لندن دور هم جمع شدند تا اطلاعات مربوط به موارد مختلف سئو‌ را با هم به اشتراک بگذارند. این گردهمایی غیررسمی سرانجام به Pubcon تبدیل شد‌، یک کنفرانس بزرگ در زمینه سئو و جستجو که تا امروز هم ادامه دارد.

حالا سال‌هاست که دنیای سئو به Google Dance ماهانه یا یک دوره زمانی که در آن گوگل شاخص خود را به روز‌ می‌کند‌، عادت کرده است. گاهی این اتفاق منجر به نوسانات عمده در رتبه‌بندی‌ وب‌سایت‌ها می‌شود.

Google AdSense یا کسب درآمد از محتوای سئو‌

در ادامه مسیر بررسی تاریخچه سئو، به سال ۲۰۰۳ می‎رسیم. در سال ۲۰۰۳، پس از معرفی شدن Blogger.com‌، گوگل‌ AdSense را راه‌اندازی کرد‌، که تبلیغات هدفمند گوگل‌ را در سایت‌ها‌ی ناشر ارائه‌ می‌دهد.

ترکیبی از AdSense و Blogger.com منجر به افزایش سایت‌های ناشر ساده و درآمدزا و ایجاد یک انقلاب در فضای وبلاگ‌نویسی شد. البته در آن زمان گوگل متوجه این موضوع نبود که چنین کاری چطور می‎تواند به تولید محتوای بی‎‌کیفیت دامن بزند.

AdSense باعث ایجاد تاکتیک‌ها‌ی اسپمی شد و سایت‌ها‌ی ساخته شده برای AdSense پر شدند از محتوای بی‌کیفیت، بی‌ارزش و دزدی که فقط برای رتبه‌‏بندی خوب‌، دریافت کلیک و کسب درآمد تولید می‎شدند.

سئو محلی و شخصی‌سازی شده

حدود سال ۲۰۰۴‌، گوگل و سایر موتورهای جستجوگر معروف، نتایج جستجو را برای سوالاتی که هدف جغرافیایی و منطقه‌‎ای داشتند، بهبود بخشیدند. وقتی در گوگل به دنبال رستوران‌، لوله‌کشی یا انواع دیگری از مشاغل یا ارائه‌دهندگان خدمات در شهر یا محله خودتان می‌گردید، سوال شما، هدف محلی دارد.

در سال ۲۰۰۶، گوگل‌ Maps Plus Box را راه‌اندازی کرد‌ که توانست کاربرانش را تحت‌تاثیر قرار دهد. همچنین حدود سال ۲۰۰۴‌ بود که گوگل و موتورهای جستجوی دیگر، شروع به استفاده بیشتر از داده‌ها‌ی کاربر نهایی‌ (مانند سوابق جستجوها و علایق‌ او) برای شخصی‎‌سازی نتایج مربوط جستجوهای کاربران مختلف کردند.

این بدان معناست که وقتی شما و دوست‌تان که با هم به یک کافی‌شاپ رفته و کنار هم نشسته‌اید و یک موضوع واحد را در گوگل یا سایر موتورهای جستجوگر سرچ می‌کنید، نتایج متفاوتی دریافت خواهید کرد.

همچنین در سال ۲‌۰‌۰‌۵‌، تگ‌های nofollow به عنوان ابزاری برای مبارزه با اسپمینگ ایجاد شد. طرفداران سئو، شروع به استفاده از این تگ به عنوان راهی برای PageRank sculpting کردند.

گوگل در این سال‌ها چندین به روز رسانی هم انجام داده است:

Jagger: الگوریتم جاگر مسئول مبارزه با لینک‌های بی‌کیفیت مثل لینک‌های متقابل و لینک‌های خریداری شده است.

Big Daddy: این الگوریتم در دسامبر ۲۰۰۵ عرضه شد و از نظر فنی، یک آپدیت زیرساختی بود. این الگوریتم طی چند ماه توانست نحوه رسیدگی گوگل به برخی مسائل فنی مثل ریدایرکت‌ها و استانداردسازی URLها را تغییر دهد.

یوتیوب، گوگل آنالتیکس و وبمستر تولز

در مسیر خواندن تاریخچه سئو به اکتبر ۲۰۰۶ می‌رسیم:

در اکتبر سال ۲۰۰۶، گوگل توانست یوتیوب را که یک شبکه اشتراک ویدئو توسط کاربر بود، با قیمت ۱.۶۵ میلیارد دلار خریداری کند. یوتیوب در حال حاضر ۲ میلیارد کاربر دارد و دومین ابزار جستجو در جهان به شمار می‌رود.

به دلیل محبوبیت بسیار زیاد آن‌، سئوی‌ ویدیویی برای برندها، کسب‌وکارها و همچنین افرادی که‌ می‌خواهند دیده شوند، بسیار مهم شده است.

گوگل همچنین توانست دو ابزار فوق‏العاده مهم را در سال ۲۰۰۶ راه‌اندازی کند:

Google Analytics: گوگل آنالیتیکس یکی از ابزارهای رایگان گوگل است که برای رصد کردن وب‌سایت‌ها طراحی شده، تا مدیران سایت‌ها بتوانند با داده‌ها و گزارشات آن، وب‌سایت خود را بهینه کنید.

Google Webmaster Tools: گوگل وبمستر تولز که اکنون به عنوان سرچ کنسول شناخته‌ می‌شود‌، یک ابزار رایگان گوگل است که به کسب‌وکارهای مختلف کمک می‌کند تا با مانیتور کردن وب‌سایت خود بتوانند بهترین نتیجه را در صفحه نتایج گوگل بدست بیاورند. برای استفاده از این ابزار، فقط کافی‌ست یک حساب جیمیل (Gmail) داشته باشید.

وقتی تاریخچه سئو را بررسی می‌کنیم، می‌بینیم که سال ۲۰۰۶، سال خیلی پرباری برای این صنعت بوده است. در سال ۲۰۰۶، سایت‌ مپ‌های XML مورد پشتیبانی جهانی موتورهای جستجو قرار گرفتند .

XML sitemap به مدیران وب امکان‌ می‌دهد تا همه URLهای وب‌سایت‌شان که برای کرال شدن در دسترس هستند را در موتورهای جستجو نمایش دهند.

سایت مپ XML نه تنها حاوی لیستی از URL‌ها‌ست، بلکه حامل طیف وسیعی از اطلاعات نیز هست که به موتورهای جستجو کمک‌ می‌کند تا صفحات وب‌سایت‌ها را هوشمندانه‌تر کرال کنند.

جستجوی جهانی یا Universal Search

وقتی تاریخچه سئو را بررسی می‌کنیم، متوجه خواهیم شد که تمام این به روزرسانی‌ها‌ با هدف بهبود تجربه جستجو برای کاربران انجام شده است. بیایید در این مرحله به سراغ Universal Search گوگل برویم.

تا این مرحله‌، نتایج جستجو شامل ۱۰ لینک (blue link) بود. پس از این مرحله، گوگل‌ شروع به ترکیب نتایج جستجوی ارگانیک سنتی با انواع دیگر نتایج ورتیکال مانند اخبار‌، ویدئوها و تصاویر کرد.

به جرات می‌توانیم بگوییم این حرکت، بزرگ‌ترین تغییر در جستجوی گوگل‌ – و سئو‌ – از زمان بروزرسانی الگوریتم فلوریدا بود.

پاک‌سازی Cesspool

در ادامه خواندن تاریخچه سئو به سال ۲۰۰۸ می‌رسیم. در سال ۲۰۰۸ بود که اریک اشمیت‌، مدیر عامل وقت گوگل، گفت: «اینترنت در حال تبدیل شدن به یک Cesspool است و برندها می‌توانند این مشکل را حل کنند». او در ادامه گفت: «برندها می‌توانند به Cesspool نظم بدهند و آن را مرتب کنند.»

کمتر از شش ماه پس از این اظهار نظر، به روزرسانی دیگری از گوگل به نام Vince ارائه شد. به نظر‌ می‌رسید که برندهای بزرگ و معروف در SERP‌ها‌ رتبه خیلی بهتری می‌گیرند. طبق گفته گوگل‌، هدف آن‌ها در به روز رسانی Vince واقعا این نبود که به برند‌ها‌ پاداش بدهند.

گوگل‌ می‌خواست اعتماد بیشتری جلب کند و به این دلیل برندهای معروف جایگاه بهتری در SERP پیدا کردند، چون اعتماد مردم به آن‌ها بیشتر بود. کمی بعد از این به روزرسانی‌، گوگل نسخه دیگری را برای بهبود سرعت ایندکس شدن صفحات ارائه کرد که کافئین (Caffeine) نام گرفت.

همان‌طور که مجله search engine journal گزارش داد‌، کافئین «یک معماری جدید برای جستجوی گوگل بود که قرار است سریع‌تر و دقیق‎تر باشد‌، نتایج بهتر و مرتبط‎‌تری را ایجاد کرده و قسمت‌های بیشتری از وب را کرال کند».

پس از گذشت مدتی، گوگل در سال ۲۰۱۰ اعلام کرد که سرعت سایت هم یکی از عوامل موثر در رتبه‌‎بندی است.

Bing و Search Alliance

در سال ۲۰۰۹ بود که Microsoft Live Search به Bing تبدیل شد. بعد از آن برای رقابت کردن با گوگل که تقریبا ۷۰ درصد بازار جستجو در آمریکا را به خودش اختصاص داده بود، یاهو و مایکروسافت یک قرارداد ۱۰ ساله امضا کردند، گرچه این قرارداد عمرش چندان طولانی نبود و پس از ۵ سال، لغو شد.

Alliance Search نتایج جستجوی ارگانیک و پرداختی یاهو را نشان می‌داد. گرچه بینگ، در این مقایسه به عنوان دومین موتور جستجو انتخاب شده است‌؛ اما در نهایت نتوانست قدرت عظیم گوگل در ایالات متحده و جهان را بشکند. در اکتبر سال ۲۰۲۰، بینگ به طور رسمی بهMicrosoft Bing تغییر نام داد.

ظهور شبکه‎‌های اجتماعی

اواخر دهه ۲۰۰۰ پدیده دیگری در حال ظهور بود: شبکه‌ها‌ی اجتماعی. گوگل پیش از این روی یوتیوب سرمایه‌گذاری کرده بود اما شبکه‌ها‌ی دیگری مانند فیس بوک‌، توییتر و لینکدین همگی به عنوان بازیگران اصلی در این بازار ظهور کردند (در سال‌ها‌ی بعد تعداد بیشتری از آن‌ها‌ وارد بازار می‌شوند).

همزمان با ظهور شبکه‌های اجتماعی‌ و افزایش آن‌ها، گمانه‌زنی‌ها‌یی مبنی بر تاثیر سیگنال‌ها‌ی اجتماعی روی رتبه‌بندی جستجوها مطرح شد.

بله‌! رسانه‌ها‌ی اجتماعی‌ می‌توانند به شکل غیر مستقیم به سئو کمک کنند‌. هما‎ن‌طور که سایر اشکال بازاریابی‌ می‌توانند به بازدید بیشتر وب‌سایت شما کمک کرده و آگاهی از برند (که تقاضای جستجو را ایجاد‌ می‌کند) افزایش دهد.

در حالی که تاثیر رسانه‌های اجتماعی (لایک، توییت‌، ۱‌+‌ها‌ و…) بارها و بارها توسط گوگل به عنوان یک عامل رتبه‏‌بندی رد شده است‌، اما همچنان دارای یک رابطه قوی در مطالعات مختلف فاکتورهای رتبه‌بندی است.

Schema

Schema markup‌، در سال ۲۰۱۱ برای کمک به موتورهای جستجو در تفسیر زمینه جستجوها ارائه شد.‌ می‌توانید همه انواع Schema markup را در Schema.org مشاهده کنید.

Schema فاکتور رتبه‌بندی نیست و شواهد اندکی برای اثبات آن در عملکرد جستجوی شما وجود دارد. با این حال‌، Schema به شما کمک‌ می‌کند تا درSERP نتایج جستجوی گوگل با featured snippetها بتوانید نمایش بهتری بگیرید.

باغ وحش گوگل: پاندا و پنگوئن

در به روزرسانی مهم الگوریتم‌های گوگل به نام‌های پاندا در ۲۰۱۱ و پنگوئن در ۲۰۱۲ توانستند تاثیر شگفت‌انگیزی روی سئو بگذارند. تاثیری که هنوز هم به وضوح احساس‌ می‌شود‌، زیرا گوگل یک بار دیگر تلاش کرد نتایج جستجو را از روش‌های اسپمی پاک کند و به سایت‌ها‌ی باکیفیت پاداش داده و آن‌ها را به صفحه اول نتایج جستجو بیاورد.

در سال ۲۰۱۱، گوگل‌ نتایج جستجوی خود را خیلی دقیق بررسی کرد، زیرا شاهد این بود که مزارع محتوا یا content farmsها (وب‌سایت‌ها‌یی که حجم بالایی از محتوای بی‌کیفیت تولید‌ می‌کنند) بر نتایج جستجو مسلط هستند.

SERP‌ها‌ی گوگل همچنین با وب‌سایت‌ها‌ی دارای محتوای کپی شده و auto-generated پُر شده بودند و حتی‌، در برخی موارد‌، سایت‌ها‌ی scraper رتبه بهتری نسبت به سایت‌های حاوی محتوای خلاقانه و جذاب داشتند.

در نتیجه‌، این سایت‌ها درآمد عظیمی از تبلیغات به دست می‌آوردند و ترافیک ارگانیک زیادی از گوگل داشتند.

اما هنگامی که به روزرسانی الگوریتم پاندا در سال ۲۰۱۱ ‌آغاز شد‌، بسیاری از این وب‌سایت‎ها‌، میزان زیادی از بازدیدها و ترافیک‌شان را یک شبه از دست دادند.

گوگل‌ اطلاعاتی در مورد سایت‌های باکیفیت ارائه داده است. پاندا سال‌ها با هدف از بین بردن محتوهای بی‏‌کیفیت، به صورت دوره‎ای به روز‌ و در نهایت در سال ۲۰۱۶ در الگوریتم اصلی گوگل ادغام‌ شد.

هنوز برخی وب‎سایت‎‌ها در حال بهبود دادن خود روی این الگوریتم بودند که گوگل یک الگوریتم بهینه‌سازی جدید ارائه داد. طبق این الگوریتم، تاکتیک‎‌های مخرب اسپم حذف می‎شدند و در نهایت، این الگوریتم را پنگوئن نام‌گذاری کرد. پنگوئن، لینک‎‌های وب‌سایت‌‎ها را هدف قرار داد، یعنی وب‌سایت‌هایی با الگوهای لینک‌دهی غیر عادی از جمله تعداد زیادی انکر تکست که با کلمات کلیدی مطابقت دارد و با هدف بهبود رتبه ساخته می‌شود و همچنین پر کردن متن با کلمات کلیدی سعی دارند تا جایگاه اول گوگل را از آن خود کنند.

پنگوئن به اندازه الگوریتم پاندا به روز‌ نمی‌شد و تقریبا سالانه آپدیت‌هایی ارائه می‌کرد. مانند الگوریتم پاندا‌، الگوریتم پنگوئن هم در سال ۲۰۱۶ به بخشی از الگوریتم ریل تایم گوگل تبدیل شد.

چیزها‌، نه رشته‌‎ها

حالا دیگر به میانه تاریخچه سئو نزدیک می‌شویم. در ماه مه ۲۰۱۲، گوگل از گراف دانش رونمایی کرد. این اتفاق، تغییر عمده‌ای در جهت تفسیر رشته‌ها‌ی کلمات کلیدی به درک معناشناسی و قصد کاربر از جستجو ایجاد کرد.

گراف دانش به شما امکان‌ می‌دهد تا چیزها‌، افراد یا مکان‌هایی که گوگل‌ درباره آن‌ها‌ می‌داند را جستجو کنید – مناطق دیدنی‌، افراد مشهور‌، شهرها‌، تیم‌ها‌ی ورزشی‌، ساختمان‌ها‌، ویژگی‌ها‌ی جغرافیایی‌، فیلم‎‌ها‌، اجرام آسمانی‌، آثار هنری و… – و بلافاصله اطلاعات مربوط در این حوزه‌ها را به دست آورید. گراف دانش تغییرات زیادی در نحوه جستجو و نتایج آن ایجاد کرده است. این گراف به هوشمندی جمعی وب کمک‌ کرده و جهان را کمی بیشتر مانند انسان‌ها درک می‌کند.

هر زمان که افراد در جستجوی یکی از میلیاردها چیز موجود در گراف دانش‌ می‌گردند‌، پنل‌های دانش‌، جعبه‌ها‌ و carouselها می‌توانند ظاهر شوند.

گام بعدی در جستجوی نسل بعدی گوگل در سپتامبر ۲۰۱۳ در قالب Hummingbird یا الگوریتم مرغ مگس خوار اتفاق افتاد. این الگوریتم نتایج جستجو را در زبان طبیعی و جستجوی صوتی بهبود داد. با ظهور موبایل (و جستجوی صوتی)‌، گوگل نیاز داشت که نحوه کار الگوریتم خود را برای پاسخگویی به نیازهای جستجوی مدرن به‏طور کامل تغییر دهد.

مرغ مگس‌خوار بزرگ‌ترین تغییر در الگوریتم اصلی گوگل از سال ۲۰۰۱‌ به شمار می‌رود. واضح است که گوگل‌ در این الگوریتم می‌خواست نتایج سریع‎تر و مرتبط‎تری را به کاربران، مخصوصا به کاربران تلفن همراه ارائه دهد.

الگوریتم Mobile-First

در مسیر تاریخچه سئو به الگوریتم Mobile-First می‌رسیم. از حدود سال ۲‌۰‌۰‌۵ یک سوال مهم به‌طور مرتب در صنعت سئو پرسیده می‌شد:

آیا امسال «سال موبایل» است؟

خوب‌… معلوم شد که سال 2005 سال موبایل نبود! سال۲۰۰۶، ۲۰۰۷، ۲۰۰۸ یا ۲۰۰۹ هم چنین سالی نبود.

حتی سال ۲۰۱۰ که گوگل خود را به یک شرکت mobile-first تبدیل کرد، هم سال موبایل نبود. بعد از آن، سال‌های ۲۰۱۱، ۲۰۱۲، ۲۰۱۳و ۲۰۱۴ آمدند و رفتند.

در همه این سال‌ها، بحث درباره موبایل داغ و بسیار پرطرفدار بود، زیرا گوشی‌های تلفن همراه در تمام این مدت داشتند به شکل عجیب و دیوانه‌واری رشد می‌کرند و جایش را در زندگی روزمره مردم، حسابی باز کرده بودند. در همین سال‌ها بود که بسیاری از کاربران، به تلفن‌های هوشمند عادت کردند و برای جستجوی اغلب نیازهای خود، به سراغ موبایل‌هایشان ‎رفتند.

سرانجام‌، در سال ۲۰۱۵، ما با سال موبایل مواجه شدیم – یعنی زمانی که که جستجوهای موبایل برای اولین بار در گوگل‌ از جستجوی دسکتاپ پیشی گرفتند – و گرچه این از نظر تعداد جستجو درست است‌، اما باید به این نکته هم توجه داشت که هدف جستجو در موبایل و دسکتاپ کاملا متفاوت بوده و نرخ تبدیل در دستگاه‌ها‌ی تلفن همراه بسیار پایین‌تر است.

در همین سال ۲۰۱۵ بود که گوگل یک به روزرسانی جدید برای الگوریتم موبایل راه‌اندازی کرد‌. این الگوریتم برای ارائه مناسب‌ترین و به موقع‌ترین نتایج به کاربران‌ از وب‌سایت‌های موبایل فرندلی طراحی شده بود.

در تلاش برای سرعت بخشیدن به این صفحات‌، گوگل‌ همچنین Accelerated Mobile Pages (AMP) را در سال ۲۰۱۶ معرفی کرد.

ایده پشت AMP، لود سریع و فوری محتوا بود. بسیاری از رسانه‌ها‌ و ناشران خبری به سرعت AMP را به سایت‌هایشان اضافه کردند و امروز نیز از آن استفاده‌ می‌کنند.

در ژانویه ۲۰۱۷، گوگل اعلام کرد که سرعت لود صفحات، یک عامل مهم در رتبه‌‏بندی برای جستجوهای تلفن همراه است.

در جولای ۲۰۱۹، mobile-first indexing برای همه وب‌سایت‌ها‌ی جدید فعال شد و تا مارس ۲۰۲۱، همه وب‌سایت‌ها‌ بهmobile-first indexing تبدیل‌ شدند.

یادگیری ماشین و جستجوی هوشمند

گوگل ابزاری برای دادن یک سری لینک به کاربرانش نیست. وقتی تاریخچه سئو را بررسی می‌کنیم، می‌بینیم این شرکت تمام تلاش خود را به کار گرفته تا بتواند نتایجی را به کاربر ارائه کند که به‌طور دقیق بر نیازهای او منطبق باشد. به همین دلیل در سال‌های اخیر، گوگل هوش مصنوعی را در تمام محصولات خود به کار می‎برد.

در واقع امروزه موتور جستجوی گوگل‌ به جای دادن لیستی از لینک‌ها به کاربران‌، برای اطلاع رسانی و کمک به آن‌ها طراحی شده است.

از نظر جستجو‌، ما قبلا تاثیر ماشین لرنینگ را با الگورتیم رنک برین گوگل مشاهده کرده‌ایم .در اکتبر ۲۰۱۵، RankBrain در ابتدا برای تفسیر ۱۵ درصد جستجوهایی که گوگل‌ قبلا هرگز آن‌ها را ندیده بود، براساس کلمات یا عباراتی که کاربر وارد کرده است‌، مورد استفاده قرار گرفت.

از آن زمان‌، گوگل الگوریتم‌ RankBrain را گسترش داده تا برای هر جستجویی قابل اجرا باشد. درست است که RankBrain بر رتبه‌‎بندی تاثیر‌ می‌گذارد‌، اما به معنای سنتی‌، به عنوان یک فاکتور رتبه‌بندی به حساب نمی‌آید که که در آن با انجام x، y و z‌، بتوانید رتبه بهتری دریافت کنید.

همچنان که تاریخچه سئو را بررسی می‌کنیم، می‌بینیم که در سال‎های اخیر چه تحولاتی در دنیای جستجوی هوشمند اتفاق افتاده است.

استفاده از جستجوهای صوتی رو به افزایش گذاشته و جستجوهای تصویری هم بسیار خوب و هدفمند شده‌اند.

کاربران (و برندها) به طور فزاینده‌ای از ربات‌های چت یا همان chatbot‌ها و دستیارهای شخصی مثل Siri، Cortana و… استفاده‌ می‌کنند.

این پیشرفت در فناوری به معنای آن است که متخصصان سئو، روزهای هیجان‌انگیزتری پیش‌رو دارند.

آپدیت‌های اصلی گوگل‌

گوگل‌ هر روز آپدیت‌های جدیدی روی الگوریتم خود انجام می‌دهد. اما‌، در طول سال و هنگامی که تغییری در الگوریتم آن ایجاد شود‌، گوگل این آپدیت‌های اصلی را منتشر‌ خواهد بود.

هدف از انجام و ارائه این آپدیت‌‎های اصلی، ایجاد تجربه جستجوی بهتر برای کاربران با پیدا کردن نتایج جستجوی مرتبط‌‎تر و قابل اعتمادتر است. این به روزرسانی‌ها‌ی اصلی گوگل‌ صفحه یا سایت خاصی را هدف قرار‌ نمی‌دهند؛ بلکه هدف آن‌ها بهبود نحوه پیگیری محتوا توسط سیستم است.

گوگل، درباره نحوه انجام آپدیت‌های اصلی خود می‎گوید:

«یک راه برای فکر کردن در مورد نحوه عملکرد آپدیت اصلی‌، تصور این است که شما لیستی از ۱۰۰ فیلم برتر سال ۲۰۱۵ ساخته‌اید. چند سال بعد در سال ۲۰۱۹، این لیست را آپدیت می‌کنید و با این کار، لیست شما به طور طبیعی تغییر خواهد کرد. برخی از فیلم‌ها‌ی جدید و شگفت‌انگیز که قبلا وجود نداشته‌اند‌، حالا ساخته شده‌اند و می‌توانید آن‌ها را به لیست خود اضافه کنید. همچنین ممکن است برخی از فیلم‌ها‌ را دوباره ارزیابی کنید و متوجه شوید که آن‌ها لیاقت داشتن جایگاهی بالاتر از گذشته را در لیست‌تان دارند.»

در مارس ۲۰۱۸، گوگل‌ تایید کرد که یک آپدیت الگوریتم broad core به نفع صفحاتی که امتیاز کمتری دریافت کرده‌اند را به بازار عرضه کرده است.

کمی بیشتر از یک ماه بعد‌، گوگل یکی دیگر از به روزرسانی‌ها‌ی اصلی هسته را با هدف مرتبط بودن محتوا منتشر کرد.

سپس‌، یک به روزرسانی هسته دیگر در ماه آگوست (که گاهی اوقات به اشتباه و به‎‌طور نادرست آن را به عنوان «آپدیت Medic» معرفی می‌کنند) راه‎‌اندازی شد که سایت‌ها‌یی با محتوای کم کیفیت را هدف قرار‌ می‌داد.

پس از مدتی، یک آپدیت اصلی دیگر هم در ژوئن 2019 وارد بازار شد که نقاط ضعف E-A-T گوگل را در وب‌سایت‌ها‌ نشان‌ می‌داد‌ و این کار را با تمرکز بر اعتبار و قابلیت اطمینان لینک‌ها‌ی ورودی می‌کرد.

هر از چند گاهی‌، گوگل‌ یک نسخه broad core را آپدیت می‌کند که بر روی همه نتایج جستجو در سراسر جهان تاثیر می‌گذارد.

به عنوان مثال‌، در سپتامبر ۲۰۱۹ یک آپدیت broad core دیگر به وجود آمد که هدف آن، تقویت سایت‌ها‌یی با عملکرد بهینه کلی بود.

البته شما برای همگام شدن با این آپدیت‌ها باید سایت خود را به طور کلی تجزیه و تحلیل کنید‌، نه فقط یک صفحه خاص را.

BERT

برت بزرگ‌ترین به روزرسانی الگوریتم گوگل از زمان RankBrain است.

BERT مخفف Bidirectional Encoder Representations from Transformers بوده که برای پردازش زبان طبیعی استفاده‌ می‌شود. این الگوریتم به گوگل‌ کمک‌ می‌کند تا مفهوم و زمینه جستجوهای کاربران را بهتر درک کند.

مثلا وقتی شما «bat» را در گوگل جستجو می‌کنید، این می‌تواند به معنی یک حیوان بالدار شب بیدار باشد که اغلب با بتمن ارتباط دارد. یا وقتی‌ می‌توان از آن استفاده کرد که یک بازیکن بیسبال به توپ ضربه بزند (batting).

با BERT، گوگل قادر به تجزیه و تحلیل متن برای ارائه نتایج بهتر در جستجوهاست.

آنچه BERT را از سایر الگوریتم‌های گوگل متمایز می‎کند، این است که گوگل‌ می‌تواند از کلمات اطراف کلمه کلیدی شما استفاده کرده و به ربات‎‌های خود کمک کند تا محتوای شما را تحلیل کنند.

گوگل‌  حالا می‌تواند یک مدل متنی پیرامون کلمات دیگر در جمله ایجاد کند. این کار، یک عامل حیاتی در نحوه شناسایی پردازش زبان طبیعی و نزدیک به گفت‌وگوهای انسانی است.

Featured Snippets

حتما شما بارها و بارها با Featured Snippet مواجه شده‌اید یا حتی از آن‌ها استفاده کرده‌اید. Featured Snippetها، متون کوتاه‌، بولت پوینت‌‎ها‌، اعداد یا جداولی هستند که در قسمت بالای جستجوی گوگل‌ ظاهر‌ می‌شوند.

هدف یک Featured Snippet این است که بدون نیاز به کلیک کردن روی وب‌سایت‌، مستقیما به جستجو در SERP بپردازیم.

Featured Snippetها چیز جدیدی نیستند. آن‌ها برای اولین بار در سال ۲۰۱۴ در نتایج جستجوی گوگل به نمایش در آمدند.

در ژانویه ۲۰۲۰، گوگل‌ این ویژگی را به منظور کپی کردن نتایج جستجوی Featured Snippet، به روز کرد تا شما یا درFeatured Snippet یا در نتیجه ارگانیک قرار بگیرید و نتوانید از هر دوی این‌ها استفاده کنید. و در ژوئن سال ۲۰۲۰، گوگل‌ به روزرسانی دیگری را منتشر کرد مبنی بر اینکه Featured Snippetها کاربران را مستقیما به متن مربوط به جستجوی‌شان برساند.

در حالی که جستجوی صوتی همچنان در حال بهبود پیدا کردن است، محتوای Featured Snippet فرصتی بزرگ برای افزایش ورودی گوگل برای یک سایت را فراهم‌ می‌آورد.

سخن پایانی

در این مقاله تاریخچه سئو را با هم بررسی کردیم و دیدیم که موتورهای جستجو و سئو از دهه ۱۹۹۰ تاکنون مسیری طولانی را طی کرده‌اند.

در حالی که موتورهای جستجو و سئو در طی سال‌های گذشته بسیار پیشرفت و تغییر کرده‌اند، یک نکته بدون تغییر مانده‌ است: تا زمانی که موتورهای جستجو وجود داشته باشند، سئو حیاتی خواهد بود. بدون شک در سال‌های آینده، گوگل ما را با الگوریتم‌های و آپدیت‌های جدیدش شگفت‌زده خواهد کرد. ما تازه در شروع این راه هستیم.