پوگو استیکینگ یکی از اصطلاحات سئو است که برای توصیف موقعیتی به کار می‌رود که کاربر، میان نتایج جستجو به‌سرعت جابه‌جا می‌شود تا صفحه‌ای را پیدا کند که واقعاً پاسخگوی نیازش باشد.
این وضعیت معمولاً برای متخصصان سئو ناخوشایند است، زیرا بسیاری از آن‌ها باور دارند که گوگل این رفتار کاربران را ردیابی کرده و سایت‌هایی را که کاربران سریع از آن‌ها خارج می‌شوند، جریمه می‌کند.
اما واقعاً آیا گوگل بابت پوگو استیکینگ سایت‌ها را جریمه می‌کند؟ آیا باید نگران آن باشید؟
در این بخش، با مفهوم پوگو استیکینگ و دلایل ایجاد آن به طور کامل آشنا می‌شویم.
پوگو استیکینگ (Pogo Sticking) چیست؟
پوگو استیکینگ زمانی اتفاق می‌افتد که کاربر برای پیدا کردن نتیجه‌ای که واقعا پاسخگوی نیازش باشد، از چندین نتیجه مختلف در موتورهای جستجو بازدید می‌کند.
برای مثال، فرض کنید در گوگل عبارت «خرید رپورتاژ آگهی» را جستجو می‌کنید. روی اولین نتیجه کلیک می‌کنید، اما متوجه می‌شوید که محتوای آن چیزی نیست که دنبالش بودید. بنابراین دوباره به صفحه نتایج جستجو برمی‌گردید تا نتیجه‌ای مناسب‌تر پیدا کنید. به‌عبارتی، شما در حال «پوگو استیکینگ» هستید.
حال اگر افراد زیادی همین رفتار را نسبت به نتیجه اول داشته باشند، گوگل درباره آن صفحه اینگونه فکر می‌کند:
«نتیجه شماره ۱ نتوانسته رضایت کاربران را جلب کند؛ بهتر است جایگاهش چند پله پایین‌تر بیاید.»
تاثیر پوگو استیکینگ بر سئو چیست؟
وقتی کاربران به‌طور مداوم از صفحه‌ای وارد می‌شوند و بلافاصله به نتایج جستجو برمی‌گردند، گوگل این رفتار را به‌عنوان نشانه‌ای از نارضایتی کاربر از نتیجه ارائه‌شده در نظر می‌گیرد.
هرچند گوگل به‌صراحت اعلام کرده که پوگو استیکینگ را مستقیماً در الگوریتم رتبه‌بندی لحاظ نمی‌کند، اما این رفتار می‌تواند با فاکتورهای غیرمستقیمی مانند نرخ کلیک (CTR)، نرخ تعامل (Engagement Rate) و زمان ماندگاری در صفحه (Dwell Time) ارتباط داشته باشد (یعنی عواملی که در ارزیابی کیفیت محتوا و تجربه کاربری تأثیرگذارند).
به‌عبارت دیگر، اگر صفحه‌ای دائماً باعث بازگشت سریع کاربران به نتایج جستجو شود، الگوریتم‌های یادگیری ماشینی گوگل ممکن است آن را به‌صورت ضمنی به‌عنوان نتیجه‌ای «نامطلوب» برای آن جستجو تشخیص دهند. در نتیجه، احتمال افت تدریجی رتبه آن وجود دارد.
از سوی دیگر، صفحاتی که کاربران پس از ورود، مدت بیشتری در آن می‌مانند، با محتوا تعامل دارند (مثل اسکرول، کلیک، مشاهده ویدیو یا خواندن چند بخش از مقاله) معمولاً به گوگل این سیگنال را می‌دهند که نتیجه ارائه‌شده مرتبط و مفید است. این موضوع می‌تواند به حفظ یا حتی بهبود جایگاه صفحه در نتایج جستجو کمک کند.
در واقع، پوگو استیکینگ را می‌توان نشانه‌ای از تجربه کاربری ضعیف یا عدم تطابق محتوا با نیت جستجوی کاربر (Search Intent) دانست.
بنابراین هدف اصلی شما نباید صرفاً «جلوگیری از پوگو استیکینگ» باشد، بلکه باید روی بهبود رضایت کاربر از طریق ارائه محتوای دقیق، سریع و منطبق با نیاز او تمرکز کنید.
تفاوت پوگو استیکینگ بانس ریت
ابتدا بیایید تفاوت این دو مفهوم را دقیق‌تر بررسی کنیم، چون افراد بسیاری معمولاً آن‌ها را با هم اشتباه می‌گیرند:
- پوگو استیکینگ (Pogo-sticking) همان‌طور که در ابتدای مقاله توضیح داده شد، زمانی است که کاربر از صفحه نتایج موتور جستجو (SERP) وارد سایتی می‌شود، اما خیلی سریع از آن خارج شده و دوباره به همان صفحه نتایج برمی‌گردد.
- در مقابل، نرخ پرش (Bounce Rate) به زمانی گفته می‌شود که کاربر از هر منبعی (نه فقط نتایج جستجو) وارد یک سایت می‌شود و هیچ تعاملی با آن انجام نمی‌دهد؛ مثلاً روی هیچ لینکی کلیک نمی‌کند، فرمی را پر نمی‌کند یا محصولی را به سبد خرید اضافه نمی‌کند.
بنابراین اگر کسی وارد همین مقاله شود، آن را کامل بخواند، اما هیچ اقدامی دیگری انجام ندهد و از صفحه خارج شود، این رفتار به‌عنوان یک پرش (Bounce) ثبت می‌شود، نه پوگو استیکینگ.
آیا پوگو استیکینگ فاکتور رتبه‌بندی گوگل است؟
تقریباً با اطمینان می‌توان گفت خیر، پوگو استیکینگ یک فاکتور رتبه‌بندی نیست.
چند سال پیش، جان مولر (John Mueller) از کارشناسان ارشد گوگل، در یکی از جلسات Google Webmaster Central Hangout این موضوع را تأیید کرد و گفت:
«ما سعی می‌کنیم از چنین سیگنال‌هایی در رتبه‌بندی جستجو استفاده نکنیم. دلایل زیادی وجود دارد که ممکن است باعث شود کاربران بین نتایج رفت‌و‌برگشت داشته باشند، یا فقط مدت کوتاهی در یک صفحه بمانند و برگردند. بنابراین تبدیل چنین رفتاری به یک فاکتور رتبه‌بندی، کار دشواری است.»
او ادامه داد:
«من پیشنهاد نمی‌کنم نگران چنین چیزهایی باشید. وقتی به الگوریتم‌های کلی خود نگاه می‌کنیم و تغییرات احتمالی را بررسی می‌کنیم، بازخورد کاربران نسبت به این تغییرات را در مقیاس بسیار بزرگ تحلیل می‌کنیم؛ یعنی میلیون‌ها عبارت جستجو و میلیون‌ها صفحه. در واقع، ما بررسی می‌کنیم که آیا جهت کلی الگوریتم درست است یا نه، نه اینکه برای صفحات جداگانه تصمیم بگیریم.»
در نتیجه، رفتار پوگو استیکینگ در سطح صفحات جداگانه سایت، تأثیر مستقیمی بر رتبه‌بندی آن‌ها ندارد و نیازی نیست تمرکز زیادی روی آن داشته باشید.
راهکارهایی کاهش و جلوگیری از پوگو استیکینگ
در این بخش، به مجموعه‌ای از روش‌های کاربردی می‌پردازیم که باعث می‌شوند کاربران زمان بیشتری در سایت شما بمانند و تجربه بهتری داشته باشند.
۱. بهبود تجربه کاربری (UX) (به‌ویژه در موبایل)
برای داشتن تجربه کاربری خوب، نیازی نیست سایت شما برنده جایزه طراحی شود. کافی است طراحی ساده و تمرکز روی محتوا را در تمام صفحات سایت حفظ کنید.
هر چیزی که مستقیماً به محتوای موردنظر کاربر مربوط نیست، باید صرفاً در خدمت تجربه خواندن باشد؛ به بیان ساده، یعنی نباید مزاحم یا مانعی در مسیر مطالعه او شود.
برای بهبود رابط کاربری (UI)، به این نکات توجه کنید:
- پاپ‌آپ‌ها را حذف کنید: این مورد شامل فرم‌های عضویت، فرم‌های خروج و بنرهایی است که باعث جابه‌جایی و تغییر چیدمان صفحه می‌شوند.
- طراحی سایت را شفاف، منسجم و یکدست نگه دارید: این مورد به‌ویژه برای منوی ناوبری (Navigation) اهمیت دارد. داشتن طراحی زیبا عالی است، اما مهم‌تر این است که کاربر را با عناصر بصری غیرضروری خسته نکنید.
- سایت خود را برای موبایل بهینه کنید: بیش از ۵۰٪ ترافیک وب از طریق موبایل انجام می‌شود. علاوه بر این، گوگل بر اساس نسخه موبایل سایت‌ها، آن‌ها را ایندکس و رتبه‌بندی می‌کند (Mobile-First Indexing).
۲. افزایش و حفظ سرعت سایت
هیچ کاربری از انتظار برای بارگذاری صفحه خوشش نمی‌آید. بسیاری از کاربران اگر زمان بارگذاری طولانی شود یا سایت کند باشد، فوراً آن را ترک می‌کنند.
در دنیای رقابتی امروز، هر ثانیه اهمیت دارد؛ چون اگر سایت شما کند باشد، کاربر به‌سرعت به سراغ رقیبی می‌رود که محتوایش سریع‌تر نمایش داده می‌شود.
اگر می‌خواهید محتوای شما در نتایج جستجو رتبه بالایی بگیرد، باید آن را با حداکثر سرعت ممکن به کاربر ارائه دهید؛ زیرا یکی از فاکتورهای رتبه‌بندی گوگل، سرعت سایت است.
۳. از روش «هرم وارونه» در محتوا استفاده کنید
روش Inverted Pyramid یا هرم واروونه، یکی از تکنیک‌های روزنامه‌نگاری است که در آن، مهم‌ترین اطلاعات در ابتدا آورده شده و جزئیات بعداً ذکر می‌شود. این تکنیک می‌گوید «آنچه کاربر باید بداند» را پیش از «آنچه خوب است بداند» بیان کنید.
با رعایت این اصل، خوانندگان سریع‌تر به اطلاعات مورد نیاز خود می‌رسند.
۴. از قالب‌بندی و عناصر بصری مناسب استفاده کنید
هیچ‌کس از انبوهی از متن خوشش نمی‌آید، مخصوصاً در فضای آنلاین که اغلب فقط متن را مرور می‌کنند.
برای افزایش خوانایی محتوا از این نکات استفاده کنید:
- طول هر خط را حداکثر ۸۵ کاراکتر نگه دارید.
- هر پاراگراف را به سه یا چهار جمله کوتاه محدود کنید.
- از بولت پوینت‌ها و فهرست‌ها برای تقسیم متن استفاده کنید.
- از فونت خوانا و رنگ متضاد با پس‌زمینه استفاده کنید.
علاوه بر این، در محتوای آموزشی یا توضیحی، استفاده از عناصر بصری (تصاویر، نمودارها، اینفوگرافیک) می‌تواند درک مطلب را بسیار آسان‌تر کند.
بر اساس یک مطالعه، افرادی که از دستورالعمل‌های متنی همراه با تصویر استفاده می‌کنند، ۳۲۳٪ بهتر عمل می‌کنند نسبت به افرادی که فقط متن می‌خوانند.
۵. استفاده از لینک‌سازی داخلی مرتبط
برخی جستجوها به‌منظور حل سریع یک مشکل انجام می‌شوند، اما برخی دیگر آغاز یک سفر یادگیری هستند.
از آنجا که معمولاً یک مقاله نمی‌تواند تمام جنبه‌های یک موضوع پیچیده را پوشش دهد، بهترین راهکار این است که مجموعه‌ای از مقالات مرتبط با لینک داخلی ایجاد کنید تا کاربر را در مسیر درست هدایت کند.
برای مثال، مقاله «سئو برای استارتاپ‌ها» در سایت Ahrefs بیش از ۴۵۰۰ کلمه است؛ اما با وجود این حجم زیاد، نمی‌تواند همه‌چیز را درباره سئو توضیح دهد. بنابراین در آن مقاله به نوشته‌های دیگری لینک داده شده است.مثل مقالاتی درباره تحقیق کلمات کلیدی یا سئوی تکنیکال.
۶. نشان دادن تجربه، تخصص، اعتبار و اعتماد (E-E-A-T)
E-E-A-T مخفف Experience (تجربه)، Expertise (تخصص)، Authoritativeness (اعتبار) و Trustworthiness (قابلیت اعتماد) است. این مفهوم از دستورالعمل‌های ارزیابی کیفیت جستجوی گوگل (Search Quality Rater Guidelines) گرفته شده است.
نمایش این چهار ویژگی در محتوا به کاربر سیگنال می‌دهد که محتوای شما ارزش خواندن یا تماشا دارد، مخصوصاً در موضوعات حساس مانند پول، سلامت یا ایمنی (YMYL).
اما دقیقاً چگونه می‌توان E-E-A-T را نشان داد؟
- Experience (تجربه): یعنی ارائه تجربه دست اول با آن موضوع در دنیای واقعی است.
- تخصص (Expertise): یعنی داشتن دانش یا مهارت بالا در یک زمینه خاص. محتوایی که توسط متخصص حوزه نوشته شده باشد، اعتبار بیشتری دارد. اگر می‌خواهید این ویژگی را نشان دهید، محتوای خود را به‌دست متخصصان بسپارید.
- اعتبار (Authoritativeness): یعنی خوش‌نامی و شناخته شدن در میان دیگر متخصصان و افراد تأثیرگذار صنعت. برای این کار سوابق حرفه‌ای، مدارک علمی یا حضور در کنفرانس‌ها را نمایش دهید.
- اعتماد (Trustworthiness): یعنی شفافیت و دقت محتوای سایت. باید صحت اطلاعات را از منابع معتبر بررسی کنید و محتوا را به‌روز نگه دارید.
۷. به‌روزرسانی مداوم محتوا
تازگی محتوا در برخی موضوعات اهمیت بیشتری دارد. برای مثال، کسی که به دنبال «بهترین هدفون سال» است، تمایلی ندارد مقاله‌ای مربوط به سال ۲۰۱۱ را بخواند.
بنابراین، اگر کاربران شما انتظار محتوای تازه دارند، آن را هر سال یا در بازه‌های کوتاه‌تر به‌روزرسانی کنید.
به‌روزرسانی سالانه (یا در صورت نیاز زودتر) می‌تواند باعث افزایش ترافیک ارگانیک و رضایت کاربران شود.
سخن پایانی
نگران پوگو استیکینگ در سئو نباشید.
همان‌طور که جان مولر تأکید کرده، این رفتار کاربر یک فاکتور رتبه‌بندی نیست. اگر کاربر به دلایل مختلف بین صفحات جستجو جابه‌جا شود، نباید آن را به‌عنوان نشانه‌ای منفی برای سایت در نظر گرفت.
اما اگر می‌خواهید کاربران بیشتر در سایت شما بمانند، کافی است از راهکارهای ارائه شده استفاده کنید؛ بهبود تجربه کاربری، سرعت، ساختار محتوا، لینک‌سازی داخلی و…
این کارها نه‌تنها نرخ پوگو استیکینگ را کاهش می‌دهد، بلکه می‌تواند رتبه شما در نتایج گوگل را هم ارتقا دهد.
