کلمات کلیدی، پایه و اساس هر استراتژی موفق سئو و پلی میان محتوای سایت شما و جستجوهای کاربران هستند؛ اما چالش اصلی اینجاست که از میان انبوهی از کلمات و عبارات، کدام یک از کلمات در یک دسته قرار میگیرند؟ و مهمتر از آن، هر کلمه در کدام صفحه قرار بگیرد تا به بهترین شکل پاسخگوی هدف جستجو باشد؟
پاسخ تمام این پرسشها در یک مفهوم کلیدی نهفته است: «نقشهبرداری کلمات کلیدی (Keyword Mapping)».
با کیورد مپینگ میتوانید دقیقاً مشخص کنید هر کلمه کلیدی در کجا باید قرار بگیرد، آن کلمه به چه نوع محتوایی نیاز دارد، و چگونه میتوان ساختار سایت را بهینه کرد تا بیشترین بازدید و رتبه ممکن را به دست آورد.
در این مطلب، یاد میگیرید چگونه یک نقشه کلمات کلیدی حرفهای طراحی کنید، آن را در ساختار سایت خود پیادهسازی کنید و مطمئن شوید محتوای شما دقیقاً همان چیزی است که کاربران و موتورهای جستجو به دنبالش هستند.
کیورد مپینگ (Keyword Mapping) یا نقشه کلمه کلیدی چیست؟
نقشه کلمات کلیدی یا کیورد مپینگ (Keyword Mapping) یک تکنیک سئو است که طی آن فرآیند به هر کدام از صفحات سایت بهصورت جداگانه، کلمات کلیدی مشخصی اختصاص داده میشود.
سپس صفحات و کلمات کلیدی خوشهبندی (keyword clusters) میشوند تا یک ساختار موضوعی برای سایت ایجاد شود.
هدف از کیورد مپینگ، هماهنگ کردن هر کلمه کلیدی برای صفحه و محتوای آن است تا بیشترین میزان مطابقت را با هدف جستجوی کاربر (Search Intent) داشته باشد.
اهمیت کیورد مپینگ
کیورد مپینگ در سئو اهمیت بسیاری دارد؛ زیرا به بهینهسازی ساختار سایت و محتوای آن کمک میکند و میتواند تعداد کل کلمات کلیدیای را که سایت شما برای آنها رتبه میگیرد، به حداکثر برساند.
همچنین، اگر گوگل متوجه شود که یک کلمه کلیدی در چندین صفحه با هدف مشابه تکرار شده است، یعنی صفحات تکراری یا تقریباً مشابه وجود دارند، ممکن است نتواند تشخیص دهد کدام صفحه باید در نتایج نمایش داده شود.
زمانی که تمرکز چند صفحه بر یک عبارت باشد باعث همنوعخواری کلمات کلیدی یا کنیبالیزیشن (cannibalization) میشوند و میتواند به رتبهبندی سایت آسیب بزند.
با اختصاص دادن هر کلمه کلیدی به مرتبطترین صفحه (یا ایجاد صفحه جدید در صورت نیاز)، میتوانید:
- بهتر به هدف جستجوی (Search Intent) کاربر پاسخ دهید.
- از رقابت داخلی کلمات کلیدی جلوگیری کنید.
- شکافهای محتوایی سایت خود را شناسایی و برطرف کنید.
- راحتتر در نتایج جستجو رتبه بگیرید.
نقشه کلمات کلیدی ممکن است در ابتدا زمانبر باشد؛ اما در بلندمدت باعث صرفهجویی در زمان میشود، به گونهای که دیگر نیازی به بهینهسازی مجدد صفحات نخواهید داشت.
در صورتی که محتوای صفحات باکیفیت باشد، کیورد مپ دقیق میتواند منجر به افزایش دیدهشدن سایت در نتایج مرتبط موتورهای جستجو (SERP) شود.
مزایای کیورد مپینگ چیست؟
با داشتن نقشه کلمات کلیدی، جذب بازدیدکننده دیگر کار سختی نخواهد بود. چه بهعنوان متخصص سئو و چه صاحب سایت، کیورد مپینگ به شما کمک میکند تا:
- ایجاد ساختار منطقی سایت: کیورد مپینگ به برنامهریزی و سازماندهی محتوای سایت کمک میکند. ساختاردهی درست به صفحات یکی از مراحل کلیدی در بهینهسازی است، چون موتور جستجو باید متوجه شود کدام صفحات اصلیتر هستند و کدام زیرمجموعه آنها محسوب میشوند.
- بهبود لینکسازی داخلی: کیورد مپینگ مشخص میکند کدام صفحات باید بر اساس ارتباط موضوعی به هم لینک شوند. همچنین به بهینهسازی انکرتکستها کمک میکند تا بتوانید از عبارات حاوی کلمه کلیدی در لینکها استفاده کنید.
- برنامهریزی برای محتوا: نقشه کلمات کلیدی، یک طرح کلی از محتوای سایت در اختیار شما میگذارد. با داشتن نمای کلی از ساختار سایت، میتوانید بدانید چه نوع محتوایی باید تولید شود، از تکرار محتوا جلوگیری کنید و مانع از بروز کنیبالیزیشن شوید.
- تسهیل در پایش و گزارشدهی: کیورد مپینگ امکان رصد بهتر عملکرد کلمات کلیدی هدف را فراهم میکند. وقتی هر صفحه با کلمه کلیدی مناسبش مشخص شده باشد، تحلیل نتایج و سنجش عملکرد محتوا بسیار سادهتر خواهد بود.
تفاوت کیورد مپینگ با تحقیق کلمات کلیدی چیست؟
تفاوت کیورد مپینگ با تحقیق کلمات کلیدی در هدف، خروجی و مرحلهای است که در فرآیند سئو انجام میشوند.
تحقیق کلمات کلیدی (Keyword Research) نقطهی آغاز است و به شما کمک میکند بفهمید کاربران چه عباراتی را در موتورهای جستجو وارد میکنند، حجم جستجوی هر عبارت چقدر است، میزان رقابت آن چگونه است و کدام کلمات بیشترین پتانسیل را برای جذب ترافیک دارند. در واقع، تحقیق کلمات کلیدی مرحلهی جمعآوری داده است؛ یعنی شناسایی و تحلیل فهرستی از کلمات مرتبط با کسبوکار یا موضوع سایت.
در مقابل، کیورد مپینگ (Keyword Mapping) مرحلهی بعد از تحقیق کلمات کلیدی است. در این مرحله، شما نتایج تحقیق خود را سازماندهی و بهینه میکنید. هدف از کیورد مپینگ این است که هر کلمه کلیدی در جای درست خود در ساختار سایت قرار گیرد و برای هر صفحه، یک موضوع و یک کلمه کلیدی اصلی مشخص شود. در واقع، نقشه کلمات کلیدی مشخص میکند که هر صفحه از سایت باید روی چه کلمهای تمرکز کند، چه زیرصفحات یا کلاسترهایی باید به آن لینک شوند و چگونه بین صفحات ارتباط معنایی برقرار شود.
به زبان ساده، تحقیق کلمات کلیدی به شما میگوید چه کلماتی مهماند، کیورد مپینگ به شما نشان میدهد این کلمات در کدام صفحات سایت باید استفاده شوند. در نتیجه، تحقیق کلمات کلیدی به کشف فرصتها کمک میکند و کیورد مپینگ به ساختاردهی و اجرای استراتژی سئو. بدون تحقیق کلمات، نقشهسازی ممکن نیست و بدون کیورد مپینگ، نتایج تحقیق شما بلااستفاده باقی میمانند و در عمل به بهبود رتبه و ترافیک منجر نمیشوند.
راهنمای گام به گام انجام کیورد مپینگ
در این بخش از مقاله نحوه انجام کیورد مپینگ در چند مرحله را توضیح خواهیم داد.
۱. طراحی قالب کیورد مپینگ
برای شروع فرآیند کیورد مپینگ، ابتدا باید یک قالب منظم برای ثبت دادهها آماده کنید. این قالب به شما کمک میکند تا کلمات کلیدی، صفحات هدف و جزئیات مرتبط را بهصورت ساختاریافته ثبت و تحلیل کنید.
میتوانید این قالب را در نرمافزار اکسل (Excel) یا گوگل شیت (Google Sheets) طراحی کنید. هر دو ابزار گزینههای مناسبی برای مرتبسازی دادهها، فیلتر کردن اطلاعات و ویرایش گروهی هستند.
هر یک از موارد زیر را بهعنوان ستونهای قالب خود در نظر بگیرید:
- Pillar Pages (صفحات پیلار): فهرستی از کلمات کلیدی صفحات اصلی سایت
- Cluster Topics (موضوعات کلاستر): فهرستی از کلمات کلیدی فرعی و زیر موضوعات
- Keyword Variations (تغییرات کلمه کلیدی): گروهی از کلمات مشابه که میتوان از آنها بهعنوان کلمات کلیدی ثانویه استفاده کرد.
- KD (Keyword Difficulty): میزان سختی رتبهگیری برای هر کلمه کلیدی اصلی
- Average Volume (میانگین حجم): میانگین حجم جستجوی ماهانه کلمه کلیدی در یک بازه زمانی مشخص.
- Target URL (آدرس هدف): آدرس صفحهای از سایت که به هر گروه از کلمات اختصاص داده میشود
- Status (وضعیت): منوی کشویی برای تعیین وضعیت صفحه (مثلاً ایجاد، بهروزرسانی، منتشرشده)
- Last Updated (آخرین بهروزرسانی): تاریخی که صفحه آخرین بار برای کلمات فعلی بهینهسازی شده است
نکته: ستونهای Pillar Pages و Cluster Topics نشاندهنده کلمات کلیدی اصلی هستند و ستون Keyword Variations مربوط به کلمات کلیدی ثانویه است.
۲. پیدا کردن کلمات کلیدی مناسب
در اولین قدم، باید کیورد ریسرچ انجام دهید و به مجموعهای از کلمات کلیدی مرتبط با موضوع موردنظر برسید. در این مرحله تمرکز روی جمعآوری کلمات کلیدی اصلی و فرعی است، بدون اینکه هنوز آنها را به صفحات سایت متصل کنیم. این کلمات در ادامه باید دستهبندی و مپ شوند.
- کلمات کلیدی صفحات پیلار
کلمات کلیدی صفحات پیلار نشاندهنده موضوعات اصلی سایت هستند. یعنی این کلمات به صفحات اصلی سایت (Pillar Pages) اختصاص داده میشوند.
برای پیدا کردن این کلمات میتوانید از ابزار تحقیق کلمه کلیدی مثل Semrush Keyword Magic Tool یا Google Keyword Planner استفاده کنید.
در این مثال از ابزار kwfinder استفاده شده است.
عبارت اصلی سایت خود را در نوار جستجو وارد کنید و روی گزینه Search کلیک کنید.
در اینجا از عبارت «گوگل ادز» استفاده شده است.
سپس کلید واژهای که بیشترین تطابق را با موضوع صفحه پیلار شما دارد، انتخاب کنید.
در جستجوی «گوگل ادز»، نتایجی مانند «تعرفه گوگل ادز» و «کمپین گوگل ادز» نمایش داده شد.
بعد از تهیه لیست اولیه کلمات کلیدی، هر عبارت را جداگانه در گوگل جستجو کنید و نتایج نمایشدادهشده را با هم مقایسه کنید.
اگر متوجه شدید که برای دو یا چند کلمه کلیدی، نتایج جستجو یکسان است (یعنی گوگل تقریباً همان سایتها و همان لندینگها را نمایش میدهد)، این کلمات را باید در یک گروه قرار دهید.
یعنی در هر گروه:
-
- کلمهای که حجم جستجوی بیشتر و سختی بالاتری دارد، بهعنوان کلمه کلیدی اصلی انتخاب میشود.
- سایر کلمات، نقش کلمات کلیدی فرعی را خواهند داشت.
نکته: اگر سایت شما تازهکار یا با اعتبار کمتر است، به دنبال کلمات کلیدی با سختی پایینتر باشید تا شانس رتبه گرفتنتان افزایش یابد.
- کلمات کلیدی موضوعات کلاستر
کلمات کلیدی موضوعات کلاستر نشاندهنده زیرموضوعهای صفحات پیلار هستند. هر صفحه کلاستری که ایجاد میکنید، به صفحهی پیلار اصلی لینک داده میشود و برعکس، صفحهی پیلار نیز به کلاستر لینک میدهد.
این ساختار باعث ایجاد یک استراتژی لینکسازی داخلی موضوعمحور قوی میشود.
میتوانید ایدههای زیرموضوعی محبوب را از نتایج همان تحقیق کلمات کلیدی اولیه استخراج کنید.
کلمات کلیدی طولانی (Long-tail) برای صفحات کلاستر بسیار مناسب هستند؛ زیرا کلمات بلندتر معمولاً کمیابتر هستند و سختی کمتری برای رتبهگیری دارند.
کلمات زیرموضوعی را به ستون Cluster Topics اضافه کنید.
- عبارات کلیدی متنوع (Keyword Variations)
عبارات کلیدی متنوع، عباراتی هستند که معنایی مشابه با کلمه اصلی دارند.
استفاده از چندین شکل مختلف از یک کلمه، به شما کمک میکند مخاطبان بیشتری را جذب کنید، کسانی که ممکن است همان مفهوم را با عبارت دیگری جستجو کنند.
این کار همچنین باعث میشود سایتتان در نتایج جستجو (SERP) برای کوئریهای بیشتری ظاهر شود و شانس رتبهگیری برای عبارات مرتبط افزایش یابد.
۳. اضافه کردن کلمات به کیورد مپ
قالب را باز کنید و کلمات کلیدی صفحات پیلار را در ستون A وارد کنید. میانگین حجم جستجو (Average Volume) را در ستون E و سختی کلمه (KD) را در ستون D بنویسید.
در انتهای فرایند، جدول شما باید شبیه نمونه زیر باشد:
سپس، کلمات کلیدی موضوعات کلاستر را در ستون B وارد کنید، همراه با حجم جستجو در ستون E و امتیاز KD در ستون D.
به این شکل:
در مرحلهی بعد، کلمات کلیدی متنوع (Keyword Variations) را به نقشه اضافه کنید. آنها را در ستون C بنویسید.
میانگین حجم جستجو هر کلمه را درون ستون E جلوی هر کلمه کلیدی بنویسید.
سپس باید هدف جستجوی هر گروه از کلمات کلیدی را بررسی کنید. هماهنگی بین کلمه کلیدی و هدف جستجو باعث میشود گوگل راحتتر محتوای شما را ایندکس کند و صفحات درست را به کاربران نشان دهد.
برای این کار، کلمه کلیدی اصلی یا یکی از کلمات مهم گروه را در گوگل جستجو و نتایج گوگل را بررسی کنید.
بر اساس نوع صفحات رتبهگرفته (مقاله، صفحه محصول، لندینگ فروش، راهنما و …) میتوانید تشخیص دهید که نیت جستجو چیست؛ Informational ،Commercial ،Transactional ،Navigational
در واقع، خود نتایج گوگل بهترین منبع برای تشخیص نوع کلمه کلیدی هستند.
در این مرحله باید قالب کیورد مپ شما اینگونه باشد:
۴. تطبیق کلمات کلیدی با صفحات
حالا باید بررسی کنید که آیا برای هر گروه از کلمات کلیدی، در سایت شما صفحهای وجود دارد یا نه.
برای این کار از دستور :site در گوگل استفاده کنید تا ببینید آیا صفحهای ایندکسشده و مرتبط با آن کلمه کلیدی وجود دارد یا خیر.
اگر صفحهای وجود داشت، همان صفحه بهعنوان لندینگ آن گروه کلمات کلیدی در نظر گرفته میشود. اگر صفحهای وجود نداشت، باید یک لندینگ جدید برای آن گروه ایجاد شود.
اگر قبلاً محتوایی منتشر کردهاید که با این کلمه کلیدی مطابقت دارد، آدرس آن را در ستون G وارد کنید.
به این شکل:
اگر هنوز محتوایی برای این کلمه ندارید، ستون G را خالی بگذارید.
میتوانید ستون دیگری به نام Status اضافه کرده و وضعیت صفحات را مشخص کنید. بهعنوان مثال:
- To Create (برای ایجاد): اگر هنوز محتوایی برای این کلمه کلیدی منتشر نکردهاید.
- To Optimize (برای بهینهسازی): اگر محتوا را منتشر کردهاید؛ اما هنوز کاملاً بر اساس کلمات کلیدی اصلی و ثانویه بهینه نشده است.
- Updated (بهروزشده): اگر محتوای مربوط به این کلمه کلیدی منتشر و کاملاً بر اساس کلمات اصلی و ثانویه بهروزرسانی شده است.
مرحلهی بعد و نهایی در این بخش، ستون Last Updated است.
این ستون فقط زمانی کاربرد دارد که در ستون G، آدرس صفحه (URL) فعال وجود داشته باشد. در غیر این صورت، باید خالی بماند.
در این قسمت تاریخ آخرین بهروزرسانی صفحه را برای کلمات کلیدی موجود در نقشه یادداشت کنید.
اگر هنوز صفحهای ایجاد یا بهینه نشده است، آن را خالی بگذارید. این فرآیند را برای هر ردیف از جدول تکرار کنید.
در پایان، جدول شما باید شبیه نمونه زیر باشد:
حال از کیورد مپ خود برای بهینهسازی محتوای سایت و برنامهریزی محتوای جدید استفاده کنید.
ابزارهای سئو برای تهیه نقشه کلمات کلیدی
چند مورد از محبوبترین ابزارهای رایگان برای کیورد مپینگ عبارتاند از:
- Google Keyword Planner: برای تحقیق اولیه و کشف کلمات کلیدی
- ابزارهای کلیدی Semrush: برای شناسایی کلمات کلیدی صفحات پیلار و کلاستر (در ابزار Keyword Magic Tool و Keyword Overview میتوانید روزانه تا ۱۰ عبارت را بهصورت رایگان جستجو کنید)
- Ahrefs Keyword Difficulty Checker: گزینهای عالی دیگر برای پیدا کردن کلمات کلیدی و بررسی سختی آنها
- Google Search: برای ایدهپردازی دربارهی موضوعات و زیرموضوعات
اگر قصد دارید به دادههای دقیقتر و تحلیلیتری دست پیدا کنید، استفاده از ابزارهای پولی برای تهیه نقشه کلمات کلیدی میتوانند کمککننده باشند.
- Semrush
بسیاری از ابزارهای Semrush در نسخه رایگان آن، دسترسی محدودی دارند؛ اما اشتراک پولی امکانات و قابلیتهای بسیار بیشتری را ارائه میدهد.
برای مثال، ابزار Keyword Strategy Builder در Semrush فرایند کیورد مپینگ را سادهتر و خودکار میکند.
برای انجام این کار، عبارت کلیدی اصلی سایت خود را وارد کنید و روی «Create list» کلیک کنید.
پس از آمادهشدن گزارش، یک استراتژی کامل و شخصیسازیشده بر اساس آن کلمه کلیدی در اختیار خواهید داشت؛ شامل فهرستی از کلمات پیشنهادی برای صفحات پیلار و موضوعات کلاستر.
برای مثال، برای کلمه «gardening tips»، این ابزار پیشنهادهایی مانند «vegetable gardening» و «rose plant» را برای صفحات پیلار ارائه داد، و موضوعاتی مانند «Hanging basket flowers» و «water hose» را بهعنوان ایدههای کلاستر پیشنهاد کرد.
- Ahrefs
Ahrefs مجموعهای جامع از ابزارهای سئو است که میتواند در فرایند کیورد مپینگ نیز به شما کمک کند.
برای نمونه، کافی است یک کلمه کلیدی را در ابزار Keywords Explorer وارد کنید تا هزاران ایده جدید به دست آورید.
این ابزار بهصورت خودکار کلمات را دستهبندی (Cluster) میکند و به همین دلیل میتواند سرعت ایجاد نقشه کلمات کلیدی شما را به شکل قابلتوجهی افزایش دهد.
- ابزار Topic Explorer در Surfer SEO
ابزار Topic Explorer در Surfer SEO به شما کمک میکند تا موضوعات سایت خود را تحلیل کنید و پیشنهادهایی برای محتوای پشتیبان (Cluster Content) ارائه میدهد.
همچنین میتواند نشان دهد رقبای شما چه کلاسترهایی را پوشش دادهاند.
کافی است یک کلمه کلیدی وارد کنید تا این ابزار نقشهای از زیرموضوعات مرتبط تولید کند.
نحوه استفاده موثر از نقشه کلمات کلیدی یا کیورد مپ
پس از به دست آوردن اطلاعات مورد نیاز برای کیورد مپینگ، باید نحوه استفاده از آنها را بدانید:
- بهینهسازی محتوا: با بهروزرسانی و هماهنگ کردن محتوای منتشرشده با کلمات کلیدی شناساییشده، میزان دیدهشدن صفحات خود در نتایج جستجو را افزایش دهید. این کلمات را بهصورت طبیعی در عنوانها، تگهای متا و متن اصلی محتوا به کار ببرید تا به بهبود سئو صفحه کمک کند.
- ایجاد محتوای جدید: همانطور که پیشتر اشاره شد، نقشهبرداری کلمات کلیدی به شناسایی شکافهای محتوایی کمک میکند؛ یعنی موضوعاتی که هنوز در سایت شما پوشش داده نشدهاند. این اطلاعات میتواند راهنمای شما برای تولید محتوای تازه و هدفمند باشد.
- بهبود انکر تکست (Anchor Text): پس از تهیه نقشه کلمات کلیدی، میتوانید از عبارات مرتبط در متن لینکها (Anchor Text) استفاده کنید تا موتورهای جستجو بهتر بتوانند مفهوم و ارتباط صفحات را درک کنند. همچنین با استفاده از لینک سازی داخلی میتوانید از صفحات فرعی مرتبط به صفحات اصلی (Pillar Pages) لینک دهید تا اعتبار آنها افزایش یابد و جایگاهشان در نتایج جستجو بهبود پیدا کند. با استفاده از لیست کیورد مپینگ در هنگام لینک سازی خارجی تکلیف انکرتکستها و صفحات تارگت مشخص است و خطا در لینک سازی خارجی کاهش مییابد.
سخن پایانی
کیورد مپینگ یکی از هوشمندانهترین تکنیکهای سئو است. این کار به شما کمک میکند برای هر موضوع، کلمه کلیدی و صفحه از سایتتان با دیدی استراتژیک برنامهریزی کنید. به این ترتیب، هم رتبههای جستجو بهبود مییابد و هم تجربه کاربری سایت تقویت میشود.
اما باید توجه داشت که کیورد مپینگ جزء مراحل آغازین سئو است. برای دستیابی به ترافیک ارگانیک پایدار و مؤثر در طول سال، نیاز به یک استراتژی جامع سئو دارید که شامل بهینهسازی محتوا، لینکسازی، آنالیز عملکرد و بهروزرسانی مداوم صفحات باشد.
