از زمانی که بسیاری از داده‌های حوزه سئو فقط مختص آمارهای جهانی بود و کسب‌وکارهای ایرانی نمی‌توانستند از آن‌ها به نفع کسب‌وکار خود استفاده کنند، مسیر تهیه گزارش جامع از وضعیت سئو در ایران برای ما بسیار پررنگ شد. با همکاری ۴۶۲ نفر از فعالان حوزه سئو، اولین گزارش جامع سئو در سال ۱۴۰۰ منتشر شد. در ادامه این مسیر و با کسب تجربه از تهیه گزارش اول سئو، موفق شدیم دومین گزارش جامع سئو را با همکاری بیش از ۵۴۱ نفر نیز منتشر کنیم. مانند سال گذشته، اطلاعات مفیدی مثل حقوق و دستمزد، بودجه‌بندی سئو، فرصت‌ها و تهدیدهای این حوزه، فاکتورهای رتبه‌بندی و وضعیت تیم‌های سئو در شرکت‌ها را در این گزارش جمع‌آوری کرده‌ایم.
متوسط درآمد متخصصان خانم، از آقایان کمتر است!
با نظرسنجی از ۵۴۱ متخصص سئو با عنوان شغلی‌های مشابه به این نتیجه رسیده‌ایم که میانگین درآمد ماهانه آقایان تقریبا ۱۸درصد از میانگین درآمد خانم‌ها بیشتر است. به زبان دیگر، میانگین درآمد ماهانه خانم‌ها و آقایان به ترتیب ۱۰ و ۱۶میلیون تومان است.
در حالی که میانگین درآمد ماهانه در حوزه سئو در سال ۱۴۰۰، حدود ۹/۷۶ میلیون تومان بوده است و در سال ۱۴۰۱ به ۱۴/۷۳ میلیون تومان رسیده است. در یک سال گذشته درآمد ماهانه در این حوزه با رشد ۵۱درصدی همراه بوده است. رشدی که تقریبا با نرخ تورم سالانه برابر است. به گزارش تسنیم، خانوارهای کشور در بهمن ۱۴۰۱ به‌طور میانگین ۵٣/۴ درصد بیشتر از بهمن ۱۴۰۰ برای خرید یک «مجموعه کالاها و خدمات یکسان» هزینه کرده‌اند.
تعداد مدیریت پروژه‌های سئو
۲۸درصد از فریلنسرها/مشاوران سئو و افراد شاغل در آژانس‌ها بیش از ۵ پروژه را مدیریت می‌کنند. در گزارش سال ۱۴۰۰، فقط ۱۶درصد از این افراد به مدیریت بیش از ۵ پروژه تمایل داشته‌اند. پس به نظر می‌رسد که افراد با کسب تجربه از پروژه‌های مختلف، مهارت و توانایی‌هایشان افزایش یافته است و به مدیریت تعداد پروژه‌های بیشتر علاقه‌مندتر شده‌اند.
انتظار افراد از سئو چیست؟
۶۶درصد از فریلنسرها/مشاوران سئو یا کسانی که در آژانس‌ها کار می‌کنند، معتقد‌اند که کارفرمایان در پروژه‌های سئو مانند سال ۱۴۰۰، انتظار «افزایش فروش» دارند. در گزارش سال ۱۴۰۱، انتظار افزایش فروش مانند کارفرمایان در اهداف شرکت‌ها هم دیده می‌شود، ولی «بهبود رتبه کلمات کلیدی» بزرگترین انتظار شرکت از تیم سئو عنوان شده است.
این در حالی است که طبق آمار جهانی سئو و منبع معتبر Search Engine Journal، بزرگترین انتظار کارفرمایان خارجی از پروژه سئو «افزایش ترافیک سایت» است و افزایش فروش در اولویت‌های پایین‌تری قرار دارد.
در کنار انتظار کارفرمایان و شرکت‌ها از فعالیت سئو باید نحوه سنجش موفقیت پروژه‌های سئو از نگاه متخصصان را هم در نظر بگیریم. «بهبود رتبه کلمات کلیدی» و «افزایش ترافیک ارگانیک» مهم‌ترین فاکتورهایی هستند که متخصصان سئو برای سنجش موفقیت پروژه‌هایشان استفاده کرده‌اند.
عوامل ارزیابی عملکرد پروژه‌ها سئو از دید متخصصان تا حدود زیادی مشابه با انتظارات جهانی کارفرمایان و شرکت‌ها از فرایند سئو است. برای مثال مطابق با تصویر زیر، ۱۹درصد از متخصصانی که در آژانس‌ها فعالیت می‌کنند، فاکتور «بهبود رتبه‌بندی» را برای موفقیت روند فعالیت‌های سئو در نظر گرفته‌اند.
در گزارش سئو ۱۴۰۰، «بهبود نرخ تبدیل سایت» دومین فاکتور برای اندازه‌گیری عملکرد پروژه‌های سئو به شمار می‌رفت و در حال حاضر در اولویت چهارم متخصصان قرار دارد.
فعالیت‌های هزینه‌بر در سئو
متخصصان سئو بیشتر بودجه خود را به ترتیب صرف «تولید محتوا»، «موارد فنی سایت» و «خرید رپورتاژ آگهی» می‌کنند. جالب است بدانید که در گزارش سالانه ۱۴۰۰ تریبون، به طور میانگین تعداد رپورتاژ آگهی‌های خریداری‌شده از پلتفرم تریبون حدود ۸ برابر و حجم خرید کلی نیز حدود ۲۳ برابر شده است.
این در حالی است میزان سهم بودجه صرف‌شده برای خرید رپورتاژ آگهی در سال گذشته مشابه با سال ۱۴۰۱ (۲/۴ درصد) است. احتمال می‌رود هزینه دیگر فعالیت‌های هم به مراتب افزایش یافته است. با اینکه طبق آمار تریبون هزینه بیشتری برای رپورتاژ شده است، ولی نسبت کلی هزینه آن همان ۲/۴ درصد است.
چالش فعالان حوزه سئو
در گزارش ۱۴۰۰، به ترتیب «ناهماهنگی در ارتباط با سایر واحدها» و «ناآگاهی کارفرما از روند پروژه‌ها سئو»، به‌عنوان دو چالش بزرگ متخصصان سئو مطرح شده بود، اما با وجود اتفاقات سال ۱۴۰۱، هیچ چالشی به‌اندازه مسئله «فیلترینگ و محدودیت‌های اینترنت» برای افراد این حوزه مسئله‌ساز نبوده است.
در مقایسه با چالش‌های مطرح‌شده در گزارش جهانی سئو ۲۰۲۲، نمی‌توان وجه مشترکی بین ۳ چالش اصلی آن‌ها با دغدغه‌های سئو در داخل ایران پیدا کرد. کمبود منابع کافی، تدوین استراتژی و مقایس‌پذیری فرایندها (اسکیل‌آپ) موضوعاتی هستند که بیشترین سهم را در بخش چالش‌های سئوی گزارش جهانی به خود اختصاص داده‌اند.
تهدیدهای سئو در ۲ سال آینده
با توجه به اطلاعات دو سال اخیر در این فصل از گزارش، «طرح صیانت و طبقاتی‌شدن اینترنت» بزرگترین تهدید سئویی از نگاه فعالان سئو است. همچنین متخصصان باور دارند بعد از طرح ملی‌شدن اینترنت موضوع «هوش مصنوعی» دومین تهدید بزرگ در حوزه سئو است. در حال حاضر هم روزانه شاهد اخبار مختلف از غول‌های فناوری جهان هستیم که چگونه بر سر هوش مصنوعی با یکدیگر رقابت می‌کنند و یکی پس از دیگری از امکانات گوناگون مبتنی بر هوش مصنوعی رونمایی می‌کنند.
در مقایسه با آمارهای جهانی سال ۲۰۲۲، متخصصان سئو به ترتیب یادگیری ماشین و هوش مصنوعی، آپدیت الگوریتم‌های گوگل و third-party cookies (کوکی مرورگرها) را ۳ تهدید اصلی در حوزه سئو تا دو سال آینده مطرح کرده‌اند. در گزارش سئو ۱۴۰۱، موضوع آپدیت الگوریتم‌های گوگل با سهم ۲۰درصدی سومین تهدید بزرگ برای دو سال آینده سئو در ایران عنوان شده است.
عوامل رتبه‌بندی در ۲ سال آینده
از نظر بیشتر متخصصان این حوزه «محتوای عمیق و تخصصی» و «یادگیری ماشین، هوش مصنوعی و الگوریتم MUM» مهم‌ترین عوامل رتبه‌بندی در ۲ سال آینده هستند. این دو عامل در سال ۱۴۰۰، از نظر متخصصان سئو به ترتیب در رتبه ۲ و ۳ قرار داشت، اما در سال ۱۴۰۱ به رتبه ۱ و۲ رسیده‌اند.
این اطلاعات در مقایسه با آمار جهانی این گونه است که متخصصان این حوزه به ترتیب «یادگیری ماشین و هوش مصنوعی»، «فاکتور EAT» و «core web vitals» را مهم‌ترین عوامل رتبه‌بندی سئو تا ۲ سال آینده می‌دانند.
متخصصان آینده کاری خود را در سئو چگونه می‌بینند؟
۷۱درصد از کسانی که در حوزه سئو مشغول به کار هستند، تصمیم دارند تا ۵ سال آینده به فعالیت حرفه‌ای خود ادامه دهند. این آمار نسبت به سال ۱۴۰۰، با ۳درصد افزایش روبه‌رو بوده است. همچنین درصد کسانی که به ادامه فعالیت در این حوزه تمایل نداشته‌اند، از ۹/۵ به ۵درصد در سال ۱۴۰۱ کاهش یافته است. علاوه بر این، مسئله مهاجرت با آینده کاری متخصصان سئو گره خورده است و ۷۰درصد از متخصصان در گزارش ۱۴۰۱ بیان کرده‌اند که قصد مهاجرت دارند.
طبق سالنامه مهاجرتی سال ۱۴۰۱ که توسط رصدخانه مهاجرت ایران تهیه شده است، تمایل به مهاجرت در میان کارکنان، مدیران میانی، کارآفرینان و مدیران ارشد که در گروه فعالان کسب‌وکار قرار می‌گیرند، از سایر اقشار مختلف اجتماعی بیشتر است و سهم ۷۰درصدی را به خود اختصاص داده است.
فریلنسرها چگونه پروژه دریافت می‌کنند؟
فریلنسرهای ایرانی بیشتر از دو طریق «معرفی دوستان و کارفرمایان قبلی» و «شبکه‌سازی شخصی خود» پـروژه دریافت می‌کنند.
همچنین آمار جهانی نشان می‌دهد که در اکثر اوقات فریلنسرهای خارجی به ترتیب از روش‌های معرفی دیگران، جستجو‌کردن و ارتباطات و شبکه‌های شخصی خودشان پروژه سئو جذب می‌کنند.
اطلاعات پاسخ‌دهندگان در یک نگاه
گزارش جامع وضعیت سئو ۱۴۰۱ با نظرسنجی ۵۴۱ متخصص سئو تهیه شده است. اطلاعات دموگرافی پاسخ‌دهندگان را که شامل جنسیت، سن، سابقه کاری شهر محل سکونت و نوع شرکت می‌شود، به صورت نمودار مشاهده می‌کنید.
اگر از مطالعه خلاصه آنچه در جامعه سئو ۱۴۰۱ گذشت، اطلاعات خوبی به دست آورید، پیشنهاد می‌کنیم فایل کامل گزارش را دانلود کنید و از حال بازار سئو در سالی که گذشت باخبر شوید.
